ER EE

Niet helemaal mee eens, Miracle . Het klopt natuurlijk wel wat het laag betreft, maar het midden en hoog kunnen naar mijn ervaring inderdaad soms profiteren van een luisterplaats tegen de muur en niet in negatieve zin, want je oren zijn nl. van nature heel goed in staat die reflecties op heel korte afstand te benutten als extra informatie. Dat is (wat dat betreft) beter dan dat die reflecties door een achterwand op grotere afstand uit alle hoeken naar je oren terug komen zeilen. Naarmate de afstand van luisterpositie tot de achterwand nl. groter wordt, wordt de looptijd van de weerkaatste geluidsgolven langer en worden ze voor het midden en hoog storender, omdat ze zodanig vertraagd je oren bereiken dat ze gaan interfereren met de geluidsverwerking van de directe "verse" van voren komende golven. Er is dus een kritische grens wanneer je oren die reflectie nog nuttig kunnen benutten en wanneer het storend wordt. Het pakt dus ook verschillend uit voor hoog, midden en laag. Een vergrote afstand tot een wand kan uiteraard wel weer gunstig uitpakken in het onderdrukken van teveel lage tonen. Van belang bij een luisterpositie met reflecterend vlak op korte afstand erachter is natuurlijk dat je de luidsprekers aan de overkant wel op afstand van die muur daar hebt staan, anders wordt het laag sowieso teveel benadrukt ("rule of thirds"). Ik heb hier aardig wat mee ge

Mijn advies zou zijn: probeer het gewoon uit. Over het laag zou ik me geen zorgen maken, want laag dat het van plaatsing dicht bij de muren moet hebben is meestal geen best laag. En inderdaad de zijmuren zijn er eventueel ook nog wat dat betreft. Wat de diepte betreft: zet een goede opname met flink veel diepte op en schuif geleidelijk je luidsprekers zover van de achterwand als de opname diep blijkt. Als je geen extra winst meer hoort, weet je ongeveer wat je installatie maximaal in de 3e dimensie tevoorschijn kan toveren. Maar helaas zijn er nog vele andere akoestische factoren (kamer resonanties, etc.), die kunnen bepalen waarom het beter of slechter op de ene of de andere positie gaat klinken. Gewoon een tijdje schuiven en kritisch luisteren dus. Succes ER EE

En er bewust een kleine imprefectie inlaten omdat het niet helemaal perfect mag zijn? Tuurlijk, het is een streven: zonder imperfectie valt niet op hoeveel perfectie er inmiddels is bereikt en valt er ook niets meer te verbeteren en dus ...... te verdienen ER EE

Zoals Andr

Kef Reference 104. Destijds (in de 70'er jaren) gekocht en ze hebben het pand daarna nooit meer verlaten. Ze worden nu in een tweede installatie gebruikt. Ik vond het destijds na uitgebreide vergelijkingen naar mijn smaak de best klinkende luidspreker in die prijsklasse. De passieve conus in de basreflexpoort zorgde bijv. voor een mooi rond, ingehouden laag. Inmiddels natuurlijk technisch op veel punten achterhaald, maar ze klinken nog steeds heel lekker. Alle zwart plastic voorkantjes zullen nu helemaal opgelost zijn, want die verdwenen geleidelijk door het daglicht als sneeuw voor de zon. Paar jaar geleden bij de importeur nog gevraagd: hoe lang ze

Ik speel met Odyssey Extreme monoblokken, wat in feite twee "opgevoerde" Symphonic Lines RG 11 zijn en ik stuur er zonder problemen een paar B&W Matrix 801 S3 mee aan. Alles onder controle en 20 jaar garantie. Ja, Symphonic Line. Als je vroeger de site van Symphonic Line zag werd je helemaal wee van de vage metafysische marketing prietpraat die er op stond. Maar dat neemt niet weg dat de eigenaar/ontwerper Rolf Gemein

Ja, interessant experiment !, ik ben heel benieuwd wat daar uitkomt . Die blinddoek zorgt er in ieder geval voor dat heel veel ongewenste be

Ja, daar heb je wel een punt, vind ik. Je kunt het inderdaad ook omdraaien: er zijn ook situaties waarin je gehoor je gezichtsvermogen te hulp kan komen. Het is inderdaad waar, dat als je blind zou worden, je gehoorsysteem en je hersenen enorm gestimuleerd worden om taken van je ogen over te nemen. Blinden kunnen via hun gehoor hun omgeving als het ware "zien" (vleermuizen kunnen dat in volledige duisternis met hun "sonar"- systeem overigens nog veel beter). Maar dat duurt even, voordat je hersenen zich daar op hebben aangepast. Dat zie je ook na een beroerte: pas heel geleidelijk, na verloop van tijd, zijn de hersenen soms in staat beschadigde functies over te nemen. Het bevestigt inderdaad wel de interactie tussen beide zintuigen gezicht en gehoor. Als je echter normaal kunt zien en je wilt diepte in geluid horen, dan heeft volgens mij je gehoor daarbij je gezichtsvermogen nodig om het echt goed te kunnen waarnemen. Probeer het eens uit. Wanneer hoor je diepte het best: m

Met een blinddoek om neemt de plaatsingscapaciteit m.i. juist af. Wat Leobus zegt, zou kunnen: de blinddoek zit misschien subtiele auditieve informatie in de weg, echter alleen met je ogen dicht zonder blinddoek treedt het effect ook op. De speakers cre

-------------------- Blog van Mordante if everything seems to be going well, you have obviously overlooked something. ---------------------------------------------------------------------------------------------- Cheer up ! : a pessimist is never disappointed ! ER EE

Tsja, M44, je noemt een belangrijke voorwaarde om diepte

Je hebt volkomen gelijk Alco. De meeste mensen zullen zich van nature in eerste instantie op de aspecten, die je noemt, concentreren. Maar de dame in kwestie weet van wanten, geluidskwaliteit is ook haar van belang, haar eigen audio installatie mag er wezen (o.a. B&W 802, Audio Research), ze heeft honderden CD's en ze wordt constant door mij lastig gevallen met vragen naar oordelen (hoe ze dat volhoudt ? ) en ze kwam er spontaan uit zichzelf mee. En bovendien, het is gemakkelijk genoeg te controleren: probeer het zelf maar eens. Als je het niet scherp ziet, zul je het niet scherp in de diepte horen. ER EE

Dat zal wellicht voor iedereen anders liggen, maar het belang van diepte in het geluid is voor mij persoonlijk heel groot, omdat het als 3e dimensie te maken heeft met de ruimtelijkheid van de opname, de echo's, de akoestiek van de opnamelokatie. Het geeft sterk een stuk sfeer weer. Heb je bijv. te maken met een kleine intieme zaal of een grote kathedraal? Maar het helpt ook bij de lokalisatie van instrumenten en solisten in het geluidsbeeld. Bij klassieke muziek hoor je in opera's de solisten opkomen en afgaan (soms ook letterlijk ). Een koor kan vanuit de verte op het podium komen aanwandelen. In sommige opnames worden solisten ook bewust ver naar achteren geplaatst om een bepaald effect te bereiken (bijv. Monteverdi: Vespro della Beata Vergine, Gardiner). Een jazz combo of de Dire Straits staan ook meer daadwerkelijk in de ruimte: het vergroot de live indruk. Toch ? ER EE

Blog van C J Luister uitsluitend met je oren, nooit met je ogen!!! ----------------------------------------------------------------- We weten natuurlijk allemaal wat CJ hiermee bedoeld. Laat je niet afleiden door de mooie gouden kastjes, de grote merknamen, de gloeiend enthousiaste recensies, etc., maar vertrouw alleen op je eigen oren; op wat je hoort. Het belang van blind testen is vaak genoeg op dit forum benadrukt. Toch blijkt dat niet altijd waar. Uiteraard luister ik zelf. Maar als ik weer eens een poging heb gedaan om met de installatie een stapje verder te komen, dan vraag ik altijd een vriendin, die niet weet wat ik gedaan heb, als ze langskomt om een oordeel. Om haar geen enkele indicatie te geven krijgt ze dus ook nog een blinddoek om, voordat ik haar voor de installatie zet. Ja, letterlijk blind dus. Ze hoeft dus alleen maar te zeggen wat ze hoort en of er wel of geen verschillen zijn. Ik vertel haar uiteraard niet wat ik test en zeg dat geen verschil ook een uitkomst kan zijn. Meestal weet ze zo behoorlijk goed aan te geven

Daar hing toch ook een zware dope geur om. Tsja en toch maakt die generatie minder taalfouten. Hoe bestaat het, h

White Noise, an electronic storm, ja die ken ik . Nog uit de tijd dat dat als LP verscheen. Vonden we allemaal wel interessant: dat was pas progressieve muziek ER EE

Dit vind ik een interessant punt van je Pjotr. Afgezien van het feit dat er natuurlijk ook nog zoiets als kamermuziek op een paar meter afstand bestaat, klopt, wat je zegt, natuurlijk in grote lijnen voor de concertzaal. Maar wie zegt dat de concertzaal belevening het eindcriterium moet zijn ? Veel opnamen zijn zo gekunsteld als wat, dat is waar en mijn voorkeur gaat ook uit naar een zo natuurgetrouw mogelijke opnametechniek (BIS bijv. die met relatief weinig microfoons de werkelijkheid vaak nog het meest weet te benaderen) en die past bij de opnamelocatie. Maar waarom zou creativiteit niet ook op opname techniek losgelaten mogen worden? Waarom zouden we als luisteraar het voor de verandering niet eens vanuit de positie van de pianist mogen horen. Natuurlijk gaan heel wat van die "gekunstelde" opnames de mist in, maar vaak genoeg hoor je dankzij een specifieke keuze die bij een bepaalde opname is gemaakt ook details die je in de zaal nooit zult horen. Dat kunnen de denderende voetstappen op de panken van het podium zijn (meestal niet erg geslaagd) maar er kunnen ook muzikale details tevoorschijn komen, die anders forever onhoorbaar zouden blijven. Ik heb bijv. een enorm closed miked opname van een hakkebord (cymbalum). Opnametechnisch niet volgens het boekje: de microfoon zit er veel te dicht op. Toch kan ik er niet genoeg van krijgen: heerlijk om bij wijze van spreken zo met je snufferd in de klankkast te hangen en niet alleen van de tonen van, maar ook van de percussie op, de snaren te kunnen meegenieten. Laten de opname technici zich maar lekker uitleven, denk ik dan. Van belang is hier echter m.i. dat de apparatuur al die fratsen, als ze erin zitten, ook daadwerkelijk goed kan weergeven. ER EE

nee dat ken ik ook niet. idd wel dat het iets verder naar achteren LIJKT te staan maar diepte zoals in een oefenruimte dat je echt meters kan schatten of het gevoel hebt dat iets er echt staat. dat het een fysiek heeft , heb ik op een hifi danwel PA nooit ervaren. Ja, holografisch of tot op de meter nauwkeurig als in het echt, zal het niet zijn, maar ik vind eerlijk gezegd dat dit toch wel meevalt, hoor. Die ingeblikte reflecties zijn inderdaad van cruciaal belang en vooral of ze op een goede manier ingeblikt zijn. Bij een goede klassieke opname hoor ik toch zeker wel of het in een grote kathedraal, een kerk of een concertzaal of een relatief klein zaaltje is opgenomen. En dat geeft ook meteen vanaf het begin de sfeer weer. Ik denk dan aan een goede opname van Harmonia Mundi of BIS, bijv. Twee stemmen lijnrecht achter elkaar, zal best moeilijk zijn (zal een opnametechnicus ook niet snel de voorkeur aan geven, denk ik), maar je hoort de solisten wel op het podium naar voren, achteren, links of rechts lopen, net zo goed als je echo's bij opnames die zich daarvoor lenen naar achteren in de ruimte hoort weglopen of tegen een achterwand hoort weerkaatsen. Instrumenten hebben ook wel degelijk fysiek: bij goede opnames kan ik instrumenten/solisten exact lokaliseren. Maar goed, je zou het natuurlijk nog wel mooier willen: holografisch heet dat, begrijp ik nu ER EE

Netvervuiling kan (vrees ik) afhankelijk van het type vervuiling zich op veel verschillende manieren hoorbaar maken. Een extreem geval heb ik ooit meegemaakt toen bij speciale atmosferische omstandigheden een buitenlandse zender rechtstreeks op de 230 Volt installatiedraden in het plafond instraalde en mijn CD-speler (zonder muting) na de laatste track in het Scandinavisch doorging. Ik dacht werkelijk even dat het spookte . Bij de meeste apparatuur zal de muting dit verhinderen. Bekend zijn natuurlijk ook de schakelklikken, gekraak, e.d. van wasmachines, koelkasten, e.d. die in- of uitschakelen. In mijn flatsituatie heb ik vooral te maken met het fenomeen dat het hoog een onnodig vlijmscherp randje krijgt. Niet zuiver maar schril. Zeer storend en zeer irritant. Het heeft lang geduurd (en ik heb heel wat af ge

Helemaal gelijk, ware het niet dat de meesten Hear niet in of vlak naast een netvervuilende industriele omgeving wonen. Of in een achterstandswijk waar het net nog van voor de 2e wereldoorlog is Het lichtnet is in Nederland in een normale woonwijk over het algemeen van behoorlijk goede kwaliteit. Nou, Pjotr, ik weet of je flats tot een normale woonwijk rekent, maar ik kan je verzekeren dat in mijn flat het net behoorlijk vervuild is. Gebruik van parallelle netfilters en scheidingstrafo's is echt nodig. ER EE

Het Instituut voor Perceptie Onderzoek (IPO), een samenwerkingsverband tussen Philips Research en de TU Eindhoven, heeft jaren geleden in 1987 met de Acoustical Society of America een heel leuk CD'tje uitgegeven, dat heet Auditory Demonstrations (Philips 1126-061). Dat zou je een aardig eind op weg kunnen helpen. Ik heb het in m'n bezit. Er staan 80 tracks op waar d.m.v. geluidsvoorbeelden allerlei basisprincipes uit de psychoakoustiek worden gedemonstreerd onder verwijzing naar (inmiddels aardig verouderde) wetenschappelijke literatuur. De basisprincipes gelden echter natuurlijk nog steeds. Om wat voorbeelden van CD-tracks te noemen: cancelled harmonics, critical bands by masking & by loudness comparisons, the decibel scale, filtered noise, frequency response of the ear, loudness scaling, temporal integration, dependence of pitch on intensity, octave matching, effect of spectrum on timbre, effect of tone envelope on timbre, effect of echoes, distortion, etc. Alles in het Engels uiteraard en gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, wat mogelijk niet iedereen meteen zal snappen, maar het is in ieder geval wel hoorbaar . Het wordt bijv. op de universiteit van Chicago nog steeds als basis gebruikt, zie http://www.classes.cs.uchicago.edu/archive.../29500-1/Texts/ En uit die tekst begrijp ik ook dat het in de VS nog steeds te koop is voor $ 25 (wel duur vind ik). Een paar voorbeelden van de CD met een auditieve illusie staan (onderaan) op de ASA site: http://asa.aip.org/sound.html Wellicht interessant voor degenen die de menselijke perceptiekant beter willen begrijpen. Zoals ik hier al vaak gesteld heb: het oor is als meetinstrument tot heel wat in staat. Deze CD demonstreert dat. ER EE

Iets wat je tijdens een live uitvoering nooit zult horen, maar wat je wel wilt horen wanneer je diezelfde live uitvoering op cd hebt staan. Okay, okay, ik geef het toe, eigenlijk wil ik dat ze in mijn kamer staat en dat haar speeksel mij beroert ER EE

Als je toch met zekeringen in de weer bent, waarom vervang je de glaszekeringen niet door keramische zekeringen van dezelfde waarden (keramische zekeringen hebben meestal vrijwel dezelfde prijs) ? Of dat hoorbaar is (of kan zijn), heeft al tot menige discussie geleid. Littelfuse wordt in dit verband vaak genoemd (o.a. verkrijgbaar bij Display Electronics). Ik vond het de moeite waard. ER EE P.S. De meest schandalige prijs voor een zekering die ik ooit tegenkwam was bij Radio Piet in Arnhem waar ze

Ja, Jitze, dit is een goed punt, want het geeft de relativiteit aan. Dit is volgens mij best een moeilijk terrein. De variabiliteit in omstandigheden, alleen al met alle typen installaties, luidsprekers, noem maar op, is best groot. En ook het verschil in luisteraars met luisterervaring. En dan nog even afgezien van alle andere (soms oneigenlijke) psychologische variabelen, die een rol mee kunnen spelen. Waarschijnlijk gaat er m.n. voor apparatuur wel een soort wet van de verminderde meeropbrengst gelden. Je moet er steeds meer geld tegenaan gooien wil je nog echt een significante verbetering kunnen waarnemen, hoewel sommige goedkope tweaks m.i. soms onverwacht een verrassend groot effect kunnen sorteren. En soms moet men genoegen nemen met het idee dat het meer geld heeft gekost, maar levert het geen meerwaarde op. Maar in mijn ervaring speelt er inderdaad nog iets speciaals een rol mee. Als je met je installatie werkelijk in de buurt begint te komen van de echte muzikale presentatie, d.w.z. de muziek heeft diepte, echoes, staat in de ruimte, met boventonen van muziekinstrumenten, etc. dan word je (ik in ieder geval wel) heel erg gretig. En als je dan met bijv. een tweak erin geslaagd bent nog een klein stapje verder in bijv. ruimtelijkheid of akoestische realiteit te komen, dan is dat zo belangrijk, dat ook al is het maar een kleine stap, het voor jou van groot belang is. Dat kleine stapje kan dan voor de luisterervaring zoveel verschil uitmaken. Het kan bijv. net het verschil uitmaken of je van een zangeres bijgeluiden bij het openen en sluiten van de mond hoort. Een normaal iemand die bij je op bezoek komt zal je voor gek verklaren dat je op dat soort pietlut details in het geluid zit te jagen, terwijl jij hoort hoe die zangeres nu nog echter in de kamer staat en er niet genoeg van kunt krijgen. Die kleine stapjes als je in de buurt van dit niveau zit maken m.i. enorm veel uit voor de emotionaliteit die de muziek kan losmaken, omdat je dan daadwerkelijk de subtiele details en vaiaties van musici in een uitvoering echt kunt gaan volgen. Daar kun je zo enorm van genieten. Maar het is wel relatief dus: voor een buitenstaander overdreven onzin, voor jou een majeure stap vooruit. Op naar de volgende ER EE