threshold

In een 8 m. kamer heb je een staande golf van ong. 20 hz, maar ook rond de 40 Hz. Je wilt liever geen staande golven hebben. In een kamertje van 2 bij 3 past geen 16 Hz golflengte, dus heb je daar geen staande golf. De frequentie wordt echter wel waargenomen. Dat is volgens sommigen een drukkamereffect. Hetzelfde effect als bij een koptelefoon. Maar als je geen electronische muziek of kerkorgel draait, dan zijn die frequenties niet zo heel erg belangrijk. Weleens 20Hz gehoord? Dat klinkt niet echt als muziek en moet men niet verwarren met 'bas'. Wat mij betreft heeft Leobus helemaal gelijk. Maar ja keuvel maar lekker door...

Mooi . Nog iets duidelijker: als je geen wapperende woofers wil, dan moet je geen "open" kast hebben. Die maken onder de afstemfrequentie akoestische kortsluiting. Maar zelfs een gesloten kast met een hifi woofer geeft het op een bepaald moment op. Vooral als het systeem voor zo laag mogelijke bas is gemaakt. Bij wapperende woofers heb je ook veel hoorbare vervorming en compressie. Dat hoorde ik dus op die show met die extreem dure Magico's. Daarom kwam ik met een foto van het bekende EV setje met de voor PA best wel goed klinkende S200. Die drivers hebben een zeer strak opgehangen conus. Maar komen niet onder de 50 Hz. Dus: er bestaat geen ultieme luidspreker. Je moet ook naar de toepassing kijken. Het PA setje had daar die Magico's de tent uit geblazen, met zelfs meer oplossend vermogen want die Magico's zaten in hun grensgebied.

Dat is een waarheid als een koe. En wat dacht je van de spoel in serie met zo goed als iedere basluidspreker? Gemaakt van gewoon dun koperdraad. De allerduurste super high-end versies zijn van Mundorf (zo'n 30 tot 80 Euro) en hebben vlakdraad, alleen te vinden in de echt dure fabrieksboxen. En dan zegt men dat de verbetering niet door het andere (want vlakke) koper komt, maar door de manier van oprollen, waardoor minder microfonie plaatsvindt. Trouwens, die (kleine) verbetering meen ik wel te horen. In elk geval iets duidelijker dan tussen LS kabels. Ook weer heel logisch gezien het bovenstaande.

Juist! Die kan ook oor een betere set voor de toepassing zorgen. Toen ik met mijn zeer high-endige audiofiele collega in het AZ stadion was waar ze in de grote zaal de dure Magico's aan het knijpen waren, dachten we: dat klinkt echt (serieus) beter hierop:

Voor PA in kleine zaaltjes voor achtergrondmuziek waar zeker geen gebruik wordt gemaakt van een microfoon. Is het dan nog wel PA te noemen? Is dit systeem soms ook van Anton Stucki? Kijk hier maar eens naar (ter vermaak, het is toch weekeinde):

Nee, sinds ik al vele jaren drivertests uitpluis merk ik dat er aan de luidsprekerunit niet zoveel ontwikkeld wordt. Er is nu alleen een enorme keuze. Alleen de dometweeter is echt beter geworden. En als je een kleine sub wil bouwen, dan zijn daar tegenwoordig de laag rendement mini woofers. Speciaal voor moeder-de-vrouw. Maar wat hadden we 30 jaar geleden dan? De beste middentoon luidspreker ooit gemeten (t/m 2013, dit is de ATC die nog wordt gebouwd), de op één na beste middentoon luidspreker ooit gemeten (die grote 8,5 cm. Yamaha beryllium dome). De beste full range luidspreker is er één uit de jaren 60 of 70, één of andere 20 cm groene Saba, deze won een grote test in de Hobby Hifi waarin alle bekende merken van nu waren vertegenwoordigd en twee 'oudjes'. En 30 jaar geleden was er ook al de grote AMT. Leg die Scan Dyna woofer op de testbank en je zult je wellicht verbazen. Hmm, zou weleens beter kunnen zijn dan zo'n dure Scan Speak. Alles is mogelijk, want de luidspreker wereld innoveert nauwelijks! Gelukkig kunnen we dankzij de computer wel sneller en preciezer filters bouwen. Ik kan me voorstellen dat een steil filter vroeger "op goed geluk" werd ontwikkeld. Nu kunnen we pas echt profiteren van LR4 filters, dankzij de goedkope meetapparatuur en gratis software.

Die ATC middentoner wordt al 30 jaar gezien als de beste middentoner ooit en sinds kort ook beste ooit gemeten! Af en toe is deze te koop bij Europe-audio, maar wel voor veel geld, meer dan 500 Euro per stuk. Maar ja, daar speel je in het middengebied de allerduurste Wilson van 100.000+ Euro's mee weg. Tsja, daar zit ook maar een Scan Speakje in.

Ja dat zei ik ook in post 454 . Het zou nog afhankelijk kunnen zijn van je eigen gevoeligheid. De maker van "humble homemade hifi . com" geeft cijfers tussen 0 en 10 voor verschillende MKP's. Hij test ze op een tweeter. Ik zou zeggen dat als hij dit echt goed kan (ook in een dubbel-blind test), hij zeer gevoelige oren heeft voor hoge tonen. Over de discussie over elke keer maar weer een verbetering horen en nooit een verslechtering: dat doet ons gehoor waarschijnlijk die aan een verwachting wil voldoen (zo is dat met horen, zie eerdere discussies). Zo heb ik dat ook ooit ervaren met een condensator die een 10 kreeg op bovengenoemde website. Toen ik vanwege plaatsgebrek op het filter deze moest vervangen voor een goedkope MKP die maar een 6 kreeg, hoorde ik helemaal geen verslechtering. Het gaat dan wel om een middentoon-dome, dus geen tweeter.

Zie ik daar de beroemde Tangband full range driver?

Nee ijzer is niet zo goed. Maar al het koper is zo'n beetje hetzelfde. Ook het netsnoertje van de haardroger is OFC koper. Ken je de aflevering van de Keuringsdienst van Waarde over zout? Zout is zout. Dit is hetzelfde. Koper is koper. Ik denk er weleens over om de Keuringsdienst van Waarde te schrijven over kabels. Daar is wel een leuk programma over te maken. Ik dacht dat door de crisis de kabelgekte wel aan het overwaaien was. Ik heb het natuurlijk niet over dikke budgetkabels, maar over de draadjes die duizenden Euro's moeten kosten. Het is hier al eens eerder aan de orde geweest: het metaal komt allemaal uit dezelfde paar fabrieken in Belgie of China.

Nou als je dan íets makkelijk zelf kan bouwen, dan zijn het wel subs. Alhoewel ik moet toegeven dat die SVS helemaal niet duur is! Voor de creatievelingen: plus dit beest: en deze 300 watter ...en een seriecondensator van 820 uF. Kast is 150 en 12" beest is 200 Euro en versterker is ook 200 Euro. Gat groter frezen, condensator solderen, versterker plaatsen en afwerken.

"Standaard" is vaak niet verkeerd en vaak beter dan "Speciaal voor ons ontwikkeld", welke weleens bij Parts-express in de dump worden gegooid. Want de standaard is beproefd in de markt. Met populaire standaard drivers kun je een vierweg systeem maken dat heel erg goed is voor een lage prijs. Alleen het filter is een hele toer waar niet iedereen zich aan waagt. Als je dat wilt bereiken met een tweeweg systeem, dan moeten er wel hele bijzondere drivers in zitten. Dan denk ik aan zo'n 32mm dome van Ciare (MT320) die onder de 1500 Hz gefilterd kan worden en nog fatsoenlijk ver door loopt en op een hele goede 20 cm. woofer die een stukje midden erbij pakt. Maar dat is zeker niet standaard en ook prijzig. Die Ciare dome kost al bijna 200 Euro. Zo'n kwaliteit zie je dus ook niet vaak in kant-en-klare speakers.

Ik lees steeds hetzelfde stukje op de site (dynamic solutions) bij elke speaker. Een beetje klungelig. Waar op zich niks vreemds maar ook niks interessants in staat. Je hebt gelijk als je zegt dat Scan Speaks relatief weinig vervormen. Tenzij je een tweeter niet steil genoeg filtert en te hard zet natuurlijk. Of dat eerste het geval was weet ik niet, maar dat tweede zeker wel. Of de versterker zat aan z'n grenzen, maar dat hoor je meestal wat rigoreuzer (clippen).

Ik heb eens zo'n hele band met Moogs gehoord, Moog-Cook-Book, die het Franse duo "Air" begeleide. Maar daarmee kan ik helemaal niet zeggen dat ik weet hoe het hoort te klinken. Dat was namelijk de interpretatie van de geluidstechnicus en de belabberde akoestiek van Paradiso. Het was wel een leuk optreden. Misschien is de referentie voor electronische muziek hoe het klinkt op de duurste Stax koptelefoon. Maar dan heb je nog geen stereobeeld. Je zou de Masters eigenlijk moeten vergelijken met prijsgenoten. Een dikke Revel bijvoorbeeld. En dat de truc nu in de speciale mix van verschillende ?DF materialen zit... dat is maar een detail. Doe je alles goed...dan wordt het interessant. Maar dat lukt je niet met een standaard 17cm driver die laag en midden tegelijk moet weergeven.

Het probleem met sommige zelfbouwspeakers is dat het vaak ruwe diamanten zijn. Dat is ook logisch, want het ontwerp is vaak weinig commercieel en de ontwerper heeft daarom geen zin om het steeds aan te passen. De Master zal zeker een wat bijgeschaafd zelfbouwontwerp zijn, zoals Ravon zegt. Ik heb wat plaatjes gezien en er zitten zeker standaard Scan Speaks in, die je ook trof in de Wilsons Watt's. Maar die zijn vaak beter dan 'custom designed' drivers. In de Contemparary zitten Etons, ook heel standaard. Maar het gaat eigenlijk om wat je ermee doet. Als je er een klein beetje verstand van hebt kun je het beste zelfbouwspeakers kopen, bijvoorbeeld Scan Speaks of Visatons en zelf gaan aanpassen. De kasten kun je mooi groot en stijf maken waar je in de winkel de hoofdprijs voor betaalt. Ik vond de Masters niet slecht, maar ze stonden gewoon te hard en je hoorde ze duidelijk vervormen, en ik vond dat er een dip zat in het midden-hoog. Maar dat kon ook de beperking van de tweeter zijn. Echter, als de ontwerper of importeur zelf niet hoort hoe erg de vervorming is en de volumeknop open houdt alsof het een disco is, dan denk ik: dom dom dom. Zet er dan een EV, JBL of EAW monitor neer: klinkt veel en veel beter bij die volumes.

Inderdaad lijkt het me sterk dat iemand als Madonna haar CD zo laat verprutsen. Dan verkoopt ze heel wat minder. Die STS cd's zijn natuurlijk voor een heel ander doel opgenomen: demonstratie van apparatuur. Wellicht ook nog eens hele specifieke luidsprekers, waar ze natuurlijk ook op zijn gemasterd. Zo klinken vooral deze goed en andere niet. Slimme marketingtruc. Een gemiddelde slap opgehangen hifi basluidspreker van 7 inch in een basreflex kastje kan al dat subsonische gerommel niet aan en gaat enorm vervormen. Zo'n strak opgehangen grote conus heeft daar minder moeite mee. Ik denk dat die CD daarom bij mij thuis heel normaal klinkt. Helaas was ik niet vroeg genoeg op die beurs. Maar ik heb al genoeg test-cd's (o.a. van Stereoplay), die in elk geval wel goed zijn opgenomen.

Nee die bedoelen ze niet. Jij bedoelt het merk Master van die ex-Philips medewerker die een PA bedrijfje begon en van z'n Philips vriendjes de hele Arena ermee vol mocht hangen, totdat men erachter kwam dat een luidspreker die in de showroom wel mooi klinkt, in zo'n ruimte als de Arena iets afschuwelijks voortbrengt. Geen verstand van akoestiek zullen we maar zeggen. Ook nooit meer wat van gehoord. Het is deze Master waar ze het over hebben, de zoveelste variatie op de 7 inch (hier vaak Eton) driver en een 1 inch dome tweetert, hoe creatief kun je zijn...: http://www.marktplaats.nl/a/audio-tv-en-foto/luidsprekers/m758602426-master-slamm.html Ik heb ze ook weleens gehoord maar kreeg er hoofdpijn van. Er miste wat midden-hoog wat mij betreft. Maar goed, ieder zijn smaak en ik kan me voorstellen dat het heel lekker klinkt met electronische muziek!

Natuurlijk zegt men achteraf: dat wisten we al. Velen zeiden dat ook over het higgs boson. Toch is het wel handig als je het een keer goed aantoont. Doordat de grote merken (Harman e.d.) nu door onderzoek zeker weten dat off-axis gedrag uitermate belangrijk is, zien we toch dat de luidsprekers er anders uit gaan zien. Speakers die op deze theorie zijn gebouwd doen het daarom erg goed voor de prijs (Revel Salon e.d.). Zeker, de Schnell speaker had dat toen ook al, maar dat was zo'n beetje de enige in die tijd en nu is het een trend.

Dan waren die oortjes alleen maar van een dun laagje bladgoud voorzien. Als je eenmaal iets goeds hebt gehoord en op reeele sterkte, dan kun je zulke klankschaaltjes niet meer waarderen. Om o.t. te blijven: bij een collega van me vond ik het geluid vaak wat aan de schrale kant in het hoog, dat ik altijd weet aan het feit dat hij alles digitaal draait vanaf de computer en het wellicht de metalen tweeter kon zijn, omdat ik hetzelfde eens waarnam op een beurs met dezelfde tweeters. Echter nu ik zijn laatste set heb gehoord moet ik daar op terugkomen. Ik ken z'n installatie goed maar nu zijn zowel de eindversterkers als de DAC vervangen. De verandering en verbetering is substantieel en zou voor een groot deel aan de DAc (emm-labs) te wijten zijn. Nu klinkt het echt heel erg fraai en "analoog". Blijkbaar valt er een hoop te winnen met een goede DAc.

Haha ja dat klopt. En hoe kleiner de golflengte hoe erger het wordt! Ik hoop maar dat de filters zeer steil zijn, anders moet je wel erg stil zitten met je hoofd. Die sub is meer een basrelfex dan een hoorn. En dan die 21" woofer. Wie zei er ook alweer dat alleen kleine woofers snel zijn? (Ruud Jonker).

Dat is ook mijn ervaring. Je hebt het dan over een subjectieve verhoging ergens tussen 2 en 4 kHz van enkele dB's. In veel gevallen wordt dat veroorzaakt door de tweeter die in dat gebied veel beter spreidt dan de woofer. Reflecties en galm zullen dan meer van die frequentie bevatten dan je zou verwachten voor een luidspreker die op de as mooi recht meet. Het geheel van direct en indirect geluid klinkt dan scherp. Daarom zie je tegenwoordig vaak dat dit 'krijsgebied' wordt gedempt, althans op de as, zodat het totaal in de ruimte weer mooi rond en aangenaam klinkt. Op de as: Dezelfde luidspreker onder meerdere hoeken gemiddeld ("spatially averaged'), hetgeen een beter beeld geeft hoe het wordt waargemomen -let vooral op de dip tussen 2 en 5 kHz die dan verdwijnt-:

Is dit van een Hollander, of het artikel? Lijkt me sterk dat deze vol tot 20Hz gaat, zoals men beschrijft. De gebruikelijke misleiding, zoals we bijna normaal zijn gaan vinden in de audio wereld. De hoorn met deze afmetingen lijkt me zelf niet onder de 150 Hz te komen.

Als je de kans hebt om speciaal een luisterruimte te maken voor het beste resultaat zonder lawaai van familieleden e.d.... dat lijkt mij ook wel wat! Zo en nu even naar DemonFuzz in Rotterdam voor wat tweedehands vinyl

Dat is inderdaad lastig. Ik zou ook zeggen: eerst het laaghangend fruit pakken! Als je een probleem met de opstelling hebt, dan geen vermogen investeren aan kabels want dat werkt alleen psychosomatisch voor een week of wat. Af en toe je kamer anders inrichten, je speakers ergens anders neerzetten werkt echt genezend ("hé die nare resonantie is weg, het ligt dus toch niet aan de speakers!").

Hoorns hebben vaak een erg krom verloop. Hoe beter de constant directivity hoorn is, hoe schever het frequentie-plaatje. Daar moet het filter wel op afgestemd zijn. Tevens liggen de akoestische oorsprongen erg ver van elkaar verwijderd per driver. In de la Scala ligt de woofer akoestisch gezien zelfs nog verder dan de middentoon-driver. Het filter moet kwa faseverloop ook dat nog eens aan elkaar zien te knopen. Je moet dan hele stijle filters gebruiken op sommige drivers met een zekere tijdsvertraging rond het overnamepunt om het een beetje naar elkaar toe te trekken. Ik snap wel dat er later iemand (Volti) is opgestaan die zich daar over heeft gebogen. Dat zie je ook met oude Tannoys. Daar valt heel wat te verbeteren. Want de drivers, hoe oud ook, zijn soms verrassend goed en hoeven niet onder te doen voor de Scan Speaks, Celestions etc. van tegenwoordig! Ooit heb ik een Klipschorn gehoord in een erg ver verleden. Men wou alleen maar Live-opnames demonstreren en ik weet niet meer hoe dat klonk. La Scala's heb ik wel eens op een schoolfeestje gehoord en ik vond ze toen wel OK, maar dan heb je het over een hele andere toepassing en toen was ik erg jong. Maar als je alles recht 'equalised' met het filter, dan zou in theorie een goede hoorn best moeten klinken. Vooral ook vanwege de gecontroleerde afstraling. Er is zeker nog hoop en je ziet ze steeds meer op shows e.d. Helaas is de mode tegenwoordig wel om zo weinig mogelijk filtercomponenten te gebruiken om zo puristisch mogelijk over te komen. Nou dan luister je dus fijn naar een nare piek die af en toe of vaker te voorschijn komt, vooral bij stemmen en bepaalde klanken. Je gaat dan bepaalde platen mijden, enfin daar weten we alles van . Niets is zo fijn als een ongekleurde luidspreker waar je lekker hard mee kan spelen zonder dat je oortjes bijtrekken.