threshold

De vraag is: hoe bepaal je wat hoorbaar is? Er zijn wat meetmethoden hier en daar beschreven die het 'kast'-deel van het conusdeel kunnen scheiden. De uitkomsten van dergelijke onderzoeken zijn niet altijd wat men ervan verwacht. Dat komt ook omdat er m.i. hardnekkige misverstanden bestaan. Zo zie je menig audiofiel op beurzen nog steeds de kloptest doen. Of de 'voel'-test terwijl een luidspreker staat te spelen. Ook ik kan het nog niet laten. Het probleem is, dat je daarmee niet direct kunt beoordelen hoe hoorbaar het kastgeluid is. Paneelresonanties hoeven namelijk helemaal niet één op één te resulteren in hoorbaar geluid. Wat we vooral willen weten is hoeveel geluid er dóór de kast heen gaat. Dat geluid bestaat voornamelijk uit de staande golven van de ingesloten ruimte, kijk maar naar de pieken in dergelijke metingen, die komen mooi overeen met de frequenties passende bij de afmetingen van de box.. Er zijn daarom mensen die zeggen, dat je de kast zo stijf mogelijk moet maken m.b.v. dwarsverbindingen en de lucht in de kast moet dempen met dempingsmateriaal zoals BAF of wol of twaron en dat niet alleen aan de wanden maar vooral ook luchtig in de kast zelf aanbrengen. Spido noemde al het stijve multiplex. Berkenmultiplex wordt in de professionele industrie vooral toegepast omdat het licht en sterk is en niet kromtrekt als het vochtig wordt. Voor audiofielen is het ook nog eens een mooi materiaal omdat het relatief stijf is. In extreme vorm tref je het aan als zogenaamd Pantzerholz, dat helaas ook extreem duur is.

Allereerst zou ik vragen: wat is het voor een 30W set? 2x 15 Watt buizenversterkertje of de 2x30 W Pass? In het eerste geval zou ik altijd de bewuste versterker meenemen en daarop de luidsprekers beluisteren. Want het impedantieverloop en vooral het rendement zijn erg van invloed. Dat laatste moet niet onder de 90 dB komen. Dat halen maar weinig luidsprekers (vooral de fabriekscijfers niet geloven! Als er al een serieweerstand met de tweeter zit dan is het echt geen 90 dB!) Er is bijvoorbeeld maar één 20cm. luidspreker op de wereld die de 90 dB op een fatsoenlijke manier haalt. Het kunnen dus zeker geen kleine monitoren zijn. De Blumenhofers komen zeker in aanmerking, alhoewel je je moet afvragen of je daar op de lange duur wel blij mee bent gezien de kleuring en de hype, die ook weer over gaat. Grote Tannoys idem dito (alleen geen hype). Mijn ervaring is dat je je op een bepaald moment toch gaat ergeren aan kleuring, waardoor je bepaalde opnames gaat mijden. En je smaak kan ook veranderen. Draai eens Patti Labelle of Luther Vandross op flinke sterkte. Als het ergens pijn doet dan moet je oppassen!

Wie is Douglas de draaitafelman? Handelt of verbouwt hij ook? Ik maak ook mijn sokkels zelf en ik ken ook iemand met 2 sp10's, een lading Thorens TD124 etc. Ik probeer een Garrard 401 via hem te verkopen die er niet zo fraai uitziet maar het wel doet. Misschien wil hij 'm opknappen.

Realisme is het nieuwe pessimisme .

6 uur lang slenteren en sleuren op de platenbeurs in Utrecht. Muziek, daar gaat het in de eerste plaats natuurlijk om...

Inderdaad een prachtig ontwerp! Ik heb 'm ook weleens, uit elkaar gehaald, van dichtbij mogen aanschouwen. Wat ik me nog herinner is dat je gemakkelijk de top kunt verwijderen voor een inkijkje en een ingenieuze ophanging die trillingen in het horizontale vlak omzet in het vertikale (of was het nu andersom? Het zag er toen zo logisch uit ).

1: Voor een lagere energierekening kun je het doen. Voor het milieu niet, zie https://www.youtube.com/watch?v=YtevF4B4RtQ 2: Bij de meeste woonhuizen heb je mechanische afzuiging die op 3 fasen werkt.

Juist. En op nummer 2 komt vervorming. Dat hoeft niet persé een groot probleem te zijn, maar tegenwoordig maakt men zulke extreme constructies zoals de di- en ripool dat dit probleem ineens weer opduikt. Daar zou eventueel ook het 'langzame' karakter van deze constructies door kunnen worden veroorzaakt. Dat is zo extreem, dat het middel (dipool bas) erger is dan de kwaal (slechte akoestiek). Zelfs in een droge akoestiek klinkt het niet dynamisch genoeg voor alle soorten muziek.

vd Hulk maakt overal gehakt van

Gehoormatig denk ik ook dat dat het verschil maakt voor de ervaring die audiofielen als " snel" bestempelen. Technisch gezien is een slechte stopper ook een langzame starter.

Maar dan niet in die stoel zo vlak voor de hoorn .

Wat minder heksen-gefrot voor Hans, maar ook minder hoorn, alleen nog in het hoog: het kleine broertje de JBL Metregon. De drivers kunnen niet draaien. De bedoeling was, dat de ronding voor het extra stereo effect zorgde. Helaas heb ik ze nooit gehoord. Maar ik vind ze wel erg mooi!

Luidsprekers zijn vaak grote kasten waar je tegenaan moet kijken en die op een onhandige plek staan. Hoe creatief kun je zijn om ze in het interieur te laten "verdwijnen" ? Gezocht: de JBL Paragon.

Dat denk ik ook. Het is en blijft een MC element en z'n eigen gewicht is nogal laag. Het zou weleens beter kunnen klinken met 2 gram extra. En dan zal het contragewicht ook wat meer speling hebben.

Ad A: een vanuit het niets opspringende sinus is ook inderdaad een raar ding die in de natuur niet bestaat. In feite zit daar heel veel hoog in. Dat wordt dan door de middentoner en tweeter weergegeven. Maar in de opnamestudio worden al te grote pieken er bewust uitgefilterd want daar zit niemand op te wachten. En dan heb ik het niet alleen over een plopfilter. Maar in de link kun je mooi zien wat er gebeurt: een basreflexkast begint gewoon wat later te reageren (loopt in fase flink achter, slaat energie op) dan een gesloten kast. Ad B: de baseflex en gesloten systemen in de vergelijking zijn inderdaad geen werkelijke boxen maar slechts simulaties van twee geisoleerde principes. Het laat echter wel zien wat er gebeurt. Maar meestal niet in welke mate precies (want het is maar een versimpeling). Daar moet je dan naar luisteren, bijvoorbeeld om uiteindelijk de juiste waarde van een condensator te kiezen. Maar de simulatie laat je wel zien welke kant het op gaat als de waarde groter of kleiner wordt. Doe je iets en je ziet de impedantie zakken, dan weet je wat je aan het doen bent, maar niet in welke mate. Het simuleren verschaft wel degelijk heel veel inzicht. Met de hand kun je echt geen 4de orde filters berekenen. Je mist gewoonweg veel andere mogelijkheden die je wel te zien krijgt tijdens het modelleren/simuleren met de computer.

Helemaal mee eens. In dat gebied zit geen detaillering of " kick". Maar als dat gebrom flink aanhoudt terwijl de noot in de opname al uitgestorven is, zou dat andere geluiden kunnen maskeren. Ook als er een bepaalde toon erg overheerst. Dat pleit wel weer voor een hele rechte frequentiekarakteristiek die slapjes en zonder bult afvalt.

Akotherm (de naam zegt het al) werkt ook warmte isolerend. Ik zie dat de convectoren laag hangen. Het glas reflecteert natuurlijk ook. In feite is alles achter de luidsprekers hard. Wat dacht je van dikke gordijnen? Ik hoorde laatst van iemand dat er al akoestische vitrages bestaan. Ben benieuwd wat dat is. Wellicht iets voor jou? Al zal dat waarschijnlijk alleen het hoog dempen en wat er van de achterkant van de speakers terug de kamer in komt is vooral laag-midden.

Inderdaad kun je met je oren niet meten. Ik zat er wat dat betreft helemaal naast. Mooi gezegd. Veel audiofielen maken daar kostbare fouten.

Dat is lang geleden. Ik heb weleens een Helmholz resonator gebouwd en in een hoek gezet om staande golven te dempen. Ik vond het resultaat tegenvallen. Mijn geluidmeter liet het effect van de resonator niet zien, terwijl de buren klaagden. Misschien had ik het niet goed berekend. Nu achteraf denk ik dat de juiste frequentie niet op de test-cd stond. Je moet inderdaad een sinusgenerator hebben (zit ook in Arta). Maar iedereen heeft twee goede meetinstrumenten: je oren! Gisteren luisterde ik nog in de hoek van mijn kamer achter de luidsprekers en vond het laag daar erg "ophopen".

Ik denk dat je het volume ook niet moet onderschatten. Een klein 13 cm. woofertje haalt dat niet zonder vervorming. Voor dit grote bas-instrument kun je wat mij betreft wel uitwijken naar een di- of ri-pool. Neem twee nog betaalbare 15 inch woofers per kant voor een dipool. Liefst uit de PA hoek want die prijzen liggen gunstiger en hebben een veiligere ophanging voor dit extreme gebruik. Want reken maar dat die woofers uitslaan als ze akoestisch worden kortgesloten! Het zou toch zonde zijn als je dure Accutons naar de Filistijnen gaan. Voordeel van de dipool bass is dat er aan de zijkanten zo goed als geen geluid wordt uitgestraald. Voor pop, (jazz-)rock, disco en funk vind ik ze minder geschikt. Maar daar zijn de meesten het ook wel over eens.

Interessante links! Ik zie ze pas voor het eerst dus ik heb ze met belangstelling gelezen. Het houdt de mensen nog steeds bezig. Grappig dat de ene link iets heel anders zegt dan de andere link. Toch kunnen ze beide waar zijn, echter ze vertellen dus niet het hele verhaal . Het hield mij vroeger bezig omdat de klanten (discotheek eigenaren en installatieverhuurbedrijven) van de firma waar ik voor werkte, zeurden over gebrek aan "kick" in het laag van de subwoofers die we verkochten. Er moest iets anders komen. Waarom klonken de bas-boxen van de concurrent anders? Uiteindelijk kwam ik ergens uit bij het lange na-ijlen van onze bas, als ik het me goed herinner. Ik rekende toen ook nog op papier uit (lang geleden ) dat de woofer de eerste halve cycle niet de amplitude zou halen die werd gevraagd. In jouw link staat dat onderzocht is dat opgenomen muziek dat ook nooit vraagt van de luidspreker. Het zou vreselijk klinken als de filters op de microfoons en basgitaren uit zouden staan (een tip voor de uitgever van de gratis X-fi CD: gebruik de high-pass filters? ). Volgens mij zorgt dat na-ijlen voor maskeringseffecten in de hogere banden, waardoor je details gaat missen. Niet de "perfecte aansluiting van laag naar mid". Anders zou het nl. niet uitmaken wat voor sub je neerzet als je dezelfde satellieten houdt (integratie sub naar laag-mid hoeft niet zo moeilijk te zijn met die fase-regelaars). Of zouden staande golven van 30-50Hz. niet gedempt hoeven te worden om meer detail te krijgen, zolang de integratie laag-mid maar goed is. Het na-ijlen van de woofer kun je ook uit de transient respons halen (door het tijd-venster steeds verder te zetten). Maar ook handig is het om het hele zaakje electrisch te modelleren (met enige foutmarge) en dan zie je ook dat een 4de orde basreflex slechter presteert (langzamer op gang komt en langer na-ijlt) dan een 2de orde gesloten kast. Speel je met de Q factor door bijvoorbeeld de BR afstemming te wijzigen dan ga je ook verschillen zien (bijvoorbeeld het verschil tussen de witte en groene lijn in jouw link).

Bandpass kan erg hard klinken omdat men het rendement kunstmatig verhoogd door de boel flink in resonantie te brengen, in een te klein kastje. An sich vind ik een grote bashoorn het beste klinken. Maar dat is zo onpraktisch. Vaak loopt die te hoog door om aan de midhoorn te kunnen koppelen en gaat niet laag genoeg omdat de hoorn nog wel in een huiskamer moet staan. Een groot gesloten systeem klinkt ook vaak lekker en heeft in wezen mijn voorkeur. Maar dat gaat niet altijd even diep. Nu luister ik voornamelijk naar muziek die niet lager dan ca. 45 Hz gaat (laagste toon op basgitaar). Wat tegenwoordig in is in de Duitse zelfbouwscene zijn zogenaamde high-pass bassystemen in een gesloten kast. Dan plaatst men een hele grote condensator voor de woofer. Die verandert de parameters van het systeem waardoor je soms "best of both worlds" krijgt tussen basreflex en gesloten kast. Je kunt ook een basreflex voorzien van high-pass maar daarvoor heb je specifieke woofers nodig waarvan er maar weinig zijn, meestal in de professionele audio maar bijvoorbeeld de grote Focal woofers zijn daar ook voor gemaakt. Het resultaat is weer hetzelfde: impulsresponsie tussen gesloten en reflex in (dus een lekker strak geluid) in een relatief kleine kast. Daarnaast zijn de woofers beschermd tegen subsonische frequenties en dat scheelt ook. Ik heb vele di- en ripolen gehoord maar vind die niet geschikt voor mijn muzieksmaak. Ik mis dan de "kick". Hoe dat fysisch te verklaren is weet ik niet. Misschien is er meer kortsluiting in het attaque-moment en moeten de tonen een beetje aanzwellen. Of vervormt de woofer gewoon veel teveel omdat die extreme uitslagen moet maken voor weinig resultaat.

Basreflex kan best aardig klinken. Het hangt ook van andere zaken af hoe lang het systeem na-ijlt. PA baskasten, die zo strak klinken, zijn ook basreflex. Maar die hebben een erg hard opgehangen conus en komen daardoor vaak niet dieper dan 50 Hz. Een basdrum zegt dan Boe in plaats van de Whoooooom zoals uit menig huis tuin en keuken subwoofertje. Een oud Dos programma Boxcalc dat ik vroeger gebruikte kon ook het impulsgedrag laten zien van basreflex afstemmingen. Het ergst waren bandpass boxen die te klein waren.

Nee dat zal het niet zijn, als je de meter op dezelfde plaats houdt. Fast betekent een integratietijd van 1/8ste seconde (om Lmax te meten) en slow is meer voor vliegtuigmetingen e.d. waarbij de tijd 1 sec. is. Dat laatste is ook niet lang, Voor een staande golf dus ook goed om mee te meten tenzij je er hard mee door de ruimte rent.

Goed gezegd. Dat is een wezenlijk verschil. Het maakt zo goed als alles uit voor de laagweergave, want wat je daar hoort is grotendeels de kamer en minder de luidspreker. Ik denk ook dat je beter kunt experimenteren in een wat kleinere ruimte, anders ga je staande golven proberen te meten die onder de 16 Hz liggen.