r.a.v.o.n

Vanzelfsprekend. Als je nooit grenzen overschrijdt of dogma's negeert zul je nooit iets wijzer worden. Je toont daar overigens niet de karakteristiek van de JX92s die ik hier heb, dat grafiekje lijkt me eerder van de nieuwe Eikona.

Dat is nou jammer. Ik heb die metingen namelijk wel gedaan.

Of het in jouw optiek weinig zin heeft was niet de vraag, mijn beste Spido. Daarnaast beperkte ik mij in mijn vraag niet tot laagfrequente blokgolven en worden blokgolven ook wel gebruikt om tweeters en breedband luidsprekers te testen. Tot overmaat van ramp strekt het vocale bereik zich ook nog eens uit voorbij het bereik van een typische basluidspreker dus je antwoord is enigszins onbevredigend. Laat ik mijn vraag nog maar eens stellen: Als het volgens jou zo is dat de luidsprekerconus nooit stilvalt bij het reproduceren van blokgolven, zijn die hogere harmonischen dan ook hoorbaar en meetbaar als de conus bezig is om de grondtoon weer te geven? Ook bij blokgolven van 1000 Hz, 100 Hz, 50 Hz, 20 Hz, 10 Hz, 1 Hz en 0,1 Hz?

Briljant! Dat heb je al eens eerder geschreven, destijds barstte ik in lachen uit. Ik zal nu proberen om Neerlands beste luidsprekersteenhouwer niet voor het hoofd te stoten.... Als het volgens jou zo is dat de luidsprekerconus nooit stilvalt bij het reproduceren van blokgolven, zijn die hogere harmonischen dan ook hoorbaar en meetbaar als de conus bezig is om de grondtoon weer te geven? Ook bij blokgolven van 10 Hz, 1 Hz en 0,1 Hz?

Wat zit je nou toch moeilijk te doen over frequentie, fase en pulsen? Ik heb het helemaal niet over pulsen! Je gebruikt die blokgolven alleen maar in het tijddomein, je maakt helemaal geen gebruik van het feit dat het een periodiek signaal is. Wat je wel doet is met een ouderwetse scoop kijken of de output van een luidspreker op een blokgolfje lijkt en daar leid je dan lekker ouderwets uit af of er fase- of amplitudeproblemen zijn. Niks mis mee, er leiden meer wegen naar Rome. Je kunt dat net zo goed met een stapfunctie doen met als voordeel dat je dan veel eenvoudiger een net testsignaal krijgt zonder dat malle Gibbs effect wat uit sinussen samengestelde blokgolven altijd vertonen. Goed, verlaag je de frequentie van de blokgolven tot bijvoorbeeld 1 Hz of nog lager, dan merk je dat de blokgolfrespons van een luidspreker steeds meer gaat lijken op de staprespons. Dat komt doordat luidsprekers binnen enkele milliseconden na een flank al in stabiele toestand komen, de conus staat dan stil. Verder heb je de periodiciteit van de blokgolf niet nodig hebt om het resultaat te zien wat jij voor ogen hebt. De conclusie is dat het niet uitmaakt of je met blokgolven of met een stapfunctie test. Ik had gehoopt dat je in staat zou zijn om die abstractie te zien.

Dat verschil is irrelevant, mijn beste Spido. Het gaat niet om de verschillen maar over overeenkomsten in de respons van luidsprekers. Ga jij nou maar eens goed testen en vergeet niet om je resultaten hier te posten.

Mijn beste Spido, heb jij na al die jaren staren naar blokgolfjes nu nog niet door dat een blokgolf een periodieke stapfunctie is? Ga nou toch eens goed testen met blokgolfjes van 1000 Hz, 100 Hz, 10 Hz, 1 Hz, 0,1 Hz én met een stapfunctie. En ga dan eens goed naar de resultaten kijken, je zult verbaasd zijn.

Waarbij het voor het fasebegrip uitsluitend gaat om het signaalverloop in hooguit het eerste handjevol milliseconden van de respons op de opgaande dan wel neergaande flank.

Een DSP is een uitermate nuttig ding.

Lastig? Sinds wanneer hebben elektromechanische systemen last van emoties als ze getest worden? Het maakt voor de test niet uit of een luidsprekerunit het testsignaal in meer of mindere mate kan volgen, uiteraard maakt die eigenschap van de unit wel uit wel voor het testresultaat maar dat is nou juist wat je wilt testen, je wilt de eigenschappen van een systeem leren kennen. Een praktisch blokgolfsignaal is altijd een praktisch bruikbare benadering van de theoretische blokgolf, daarbij hoort een eindige steilheid van de flank. Een elektromechanisch systeem zal altijd met een beetje vertraging (iets minder steil) reageren want geen elk elektromechanisch systeem is snel genoeg om een blokgolf perfect te volgen. Blokgolven zoals hier besproken dienen louter voor test doeleinden. Als je een luidspreker hebt die goed klinkt zou ik me vooral niet druk maken als het ding geen blokgolf kan reproduceren.

De massatraagheid bepaalt mede de steilheid van de nuldoorgang. Het probleem met de weergave van blokgolven zit hem in het feit dat de conus op de maxima en minima na het uitdempen van de diverse resonanties geen geluidsdruk produceert. Als je de frequentie van de blokgolf steeds lager kiest (zoals ik heb gedaan tot 0,5 Hz) gaat het uitgangssignaal steeds meer op de staprespons lijken. Wil je dat een luidspreker een akoestische blokgolf produceert, dan moet je er een heel ander signaal in stoppen. Dat kan met een DSP: http://www.bodziosoftware.com.au/Square_Wave.pdf

Als je de fysica begrijpt, die ervoor zorgt dat een luidsprekerunit geluid produceert, dan begrijp je ook waarom luidsprekers geen blokgolven kunnen weergeven (reproduceren is een betere benaming). Een elektrische blokgolf schakelt periodiek tussen een constante positieve en een constante negatieve spanning. Je kunt een blokgolf benaderen met een reeks sinussen maar dat hoeft niet, het kan ook door een opamp periodiek te laten schakelen tussen + en -. Voor de weergave van een akoestische blokgolf zou de geluidsdruk, geproduceerd door de luidspreker, periodiek heen en weer moeten springen tussen een constant maximum en een constant minimum. Aangezien de geluidsdruk afkomstig van een unit evenredig is met de versnelling van de conus of het membraan, zou weergave van een constant maximum of minimum vereisen dat de conus of het membraan gedurende de halve periode van de blokgolf een constante versnelling ondergaat. En dat is onmogelijk als je er een elektrisch blokgolfsignaal in stopt. Ik heb weleens geprobeerd jou dit te laten inzien met laagfrequente blokgolven en die meetgegevens heb ik nog wel ergens maar deze exercitie opnieuw doorlopen lijkt mij verspilde moeite. Eigenlijk is deze fysica zo simpel dat ik het verbazingwekkend vind dat jij dat nog steeds niet begrijpt of niet wil begrijpen. Ik vermoed dat je je luidsprekers test met relatief hoogfrequente blokgolven en die zetten je makkelijk op het verkeerde been zoals ook gebeurt met de plaatjes achter de link die je hebt gepost. Heb je ooit een luidspreker getest met laagfrequente blokgolven van bijvoorbeeld 10 Hz of liever nog 1 Hz? Ik wel. Wat je wél ziet als je een blokgolfsignaal in een luidspreker stopt? Dat is heel eenvoudig, je ziet de periodieke staprespons die qua tijdsduur wordt bepaald door de halve periode van de elektrische blokgolf.

Wol, ik gaf alleen maar aan dat zowel de Manger als de Quad ESL een mooie staprespons geven, net als diverse andere breedbandluidsprekers zoals de Jordan JX92s die ik hier met veel plezier heb spelen.

http://issuu.com/manger-msw/docs/acoustical_reality-1-?e=4082288/2664143 Pagina 8, figuur 5. Je vindt daar een overzicht van de stapresponsen van verschillende luidsprekers waar je de blokgolfresponsen van die luidsprekers uit kan afleiden. Je ziet dat de Manger en de Quad ESL een heel nette staprespons vertonen.

Misschien gaan discussies over de waargenomen klank van spullen vaak minder over geluid en meer over bijzaken dan je zou willen. Ga maar eens goed ABX testen

Het waarnemen of meten van klankmatige verschillen is het probleem niet, het horen van die verschillen is wél een probleem. Als we allemaal hetzelfde setje hadden staan zou je nog steeds verschillen waarnemen.

Als iemand de uitersten van een piano niet kan horen is het niet best met zijn gehoor gesteld. De grondtonen van een piano gaan van ongeveer 27Hz tot 4200Hz. Mijn gehoor is onlangs nog getest, dat is voor iemand van mijn leeftijd (49) uitzonderlijk goed, wat natuurlijk niets zegt over mijn waarnemingsvermogen. Dat van die vijftig jaar was een geintje, ook al zit er een kern van waarheid in. BTW: Alles lijkt hier weer stabiel. Wanneer maken we die afspraak?

Ik word in oktober 67 maar dat duurt nog 17 jaar en een paar maanden Ik had dat stapelen nog nooit gezien. Ik bedoel met dit plagerijtje dat in mijn optiek het belang van dat halve bitje een beetje overdreven wordt. Kan dat niet met dithering worden opgelost? Of moet je dan oversamplen en is dat juist niet de bedoeling? Je krijgt dan eerder last van jitter maar dat wordt ook zwaar overdreven dankzij ene Tent met zijn klokken die een probleem oplossen wat eigenlijk niet bestaat.

Weet je wat pas kleurt? Het gehoor van mannen die de vijftig gepasseerd zijn. Daar is een half bitje meer of minder uit een dac niks bij en stapelen helpt ook niet.

Dat was mij uit de brij van Jack niet duidelijk geworden. Dankjewel.

Leuk, ik stel een vraag en men gaat naar elkaar zitten wijzen. Is er nou echt niemand die weet hoe het werkt en die dat even eenvoudig en duidelijk kan uitleggen?

Wat doet dat er toe? Blokgolven, sinussen en andere testsignalen zijn handig omdat je daarmee eenvoudig reproduceerbare objectieve testen (metingen) kunt uitvoeren. Objectief testen (meten) met muziek kan ook maar dat vraagt andere apparatuur en software en het is net even wat ingewikkelder en tijdrovender en dat wil jij niet want daar worden je spullen niet beter maar wel duurder van.

Kan iemand even het nut van die gestapelde dac's uitleggen?

Misschien is dat ook wel zo. Ik vermoed dat Wol véél meer weet en véél meer met audio gedaan heeft dan je misschien uit zijn kenmerkende compacte en kritische manier van schrijven zou willen afleiden.