r.a.v.o.n

Het gaat niet zozeer om de trilvormen van de luidsprekerkast of van panelen in die kast. De frequenties waarbij die resonanties optreden zijn tamelijk hoog. De kans dat een vloerresonantie samenvalt met een resonantie van een paneel is erg klein. Wat nog zou kunnen is dat het bodempaneel vervormt door de luchtdruk in de kast; een gedwongen trilling. Ik zie nooit luidsprekers met het bodempaneel plat op een vloer staan en toch neem ik regelmatig vloerresonanties waar. Het gaat volgens mij vooral om reactiekrachten op de spikes (of rubbers, dat maakt voor het principe niet uit). Die reactiekrachten bepaal je als volgt: Zwaartekracht. De luidsprekerkast heeft een bepaalde massa in kilo's. De statische verticale kracht die daarbij hoort wordt via de spikes op de vloer overgebracht. De vloer oefent een verticale statische reactiekracht uit op de spikes. Dat moet anders zou de kast door de vloer zakken. Is verder niet interessant. Schuifkrachten. De conus zet zich horizontaal af tegen de lucht. De conus zit vast aan de kast en de kast zal zich horizontaal moeten afzetten tegen de vloer. Er zal in horizontale richting een (dynamisch) krachtenevenwicht moeten zijn. De kast oefent via de spikes dynamische horizontale schuifkrachten uit op de vloer die door reactiekrachten (wrijving) worden opgeheven. Momenten. Een moment heeft een hefboom, een kracht en een draaipunt. Er moet een momentenevenwicht zijn (als dat er niet is gaat de luidspreker ronddraaien). De (dynamische) krachten die de conus op de lucht uitoefent veroorzaken horizontale krachten op de conus en dus op de kast. Die krachten veroorzaken een dynamisch moment (hoogte kast x oppervlak x variërende druk op conus). Als draaipunt neem ik (net als NAIM) de twee spikes aan de voorkant van de kast. Het moment wat de conus veroorzaakt moet worden opgeheven en dat kan bij een vloerstaander alleen als de vloer een tegenmoment levert met dezelfde grootte. Dat tegenmoment bestaat uit een dynamische verticale kracht maal de afstand tussen de voorste en achterste spikes. Ik kan mijn betonnen vloer in verticale richting in trilling (resonantie) brengen door een horizontaal tikje tegen mijn luidsprekerconus of tegen de kast te geven. Dat kan alleen als er een verticale component ontstaat en dat kan eigenlijk maar op één manier.

Het verkopen van neutronenkorrels om scheurgras te verhelpen is oplichting, zelfs als de klant tevreden is omdat het hem ineens opvalt dat het scheurgras uit zijn tuin weg is. Diezelfde neutronenkorrels verkopen aan audiofielen omdat die korrels op onverklaarbare wijze de waarneming van geluid veranderen zou geen oplichting zijn? Ik zie kansen.

De Naim is geïsoleerd, zo je wilt ontkoppeld. De isolatie is laag afgestemd zodat trillingen boven 12 Hz niet worden overgedragen naar de vloer. Het systeem zit zo in elkaar dat de kast aan de voorzijde twee steunpunten (draaipunten) heeft en dat hij achter in verticale richting wordt afgeveerd. Hierdoor kan de kast makkelijk voor- en achterover kantelen en hierdoor worden de dynamische verticale reactiekrachten op de achterste spikes gefilterd waarmee aanstoting van vloerresonanties kan worden voorkomen of verminderd. De oplettende lezer herinnert zich dat ik eerder aan die verticale reactiekrachten refereerde. Het is idee van Naim is dus niet nieuw maar het werkt wel. Als een vloer een resonantie nabij of onder 12 Hz bezit werkt het niet of niet goed. Op enigszins stijve betonnen vloeren met resonanties boven 12 Hz zal dit prima kunnen werken. bron: http://www.naimaudio...white-paper.pdf De Triangle Cello is op vijf punten hard opgesteld en zal door de harde opstelling reactiekrachten op de vloer overbrengen en zal daardoor vloerresonanties aanstoten. Ik zou hem bij mij thuis op rubbers zetten. Die spike aan de voorkant van de Triangle Cello moet naar een cello verwijzen. Leuk bedacht voor wie ervan houdt maar technisch is het niet interessant.

Ik heb het begrip "afvloeien" vaker gebruikt zien worden maar ik kan er eigenlijk niks mee. Het zou dissipatie kunnen zijn of demping. Een tone-arm kun je dempen of zodanig ontwerpen of modificeren dat ie niet (meer) resoneert in vervelende resonante trilvormen. Die toonarm maakt deel uit van een groter geheel en er kan overdracht plaatsvinden van trillingen van en naar de toonarm. Die overdracht kun je beïnvloeden met de ingrediënten massa, stijfheid, demping en isolatie. Ik heb van Haudio weleens begrepen dat doodgedempte draaitafels niet per se mooi klinken. Een machine mag best een beetje trillen, daar zijn richtlijnen voor. Overlast door trillende machines die binnen de richtlijnen vallen kan worden opgeheven door te spelen met demping, verstijving, massa en trillingsisolatie. Waarom zou je de toonarm en de motor niet isoleren van de draaitafel? (sommige fabrikanten doen dat).

Behalve als een van die twee versterkers dermate sterk vervormt dat je hem nooit zou willen kopen. Het verschil horen tussen 0,01 en 0,02 procent vervorming bij gelijke luidheid (versterking) is echter onbegonnen werk. Er is maar één versterker nodig om dat te demonstreren.

Dat zou een goede techneut nooit beweren. Er zijn juist wel verschillen, de vraag is of die verschillen hoorbaar zijn.

Ik werk meestal met een van mijn zeer veelzijdige frequentieanalyzers van het merk CSI. Wat ik daar mee kan kan ik hier niet kort uitleggen. Meestal gebruik ik het spul om trilling mee te meten maar ook voor akoestiek en processignalen (stroom of spanning). Akoestiek metingen doe ik ook wel met een laptop met USB interface van Tascam. Verder gebruik ik al mijn zintuigen, ik heb een meetmicrofoon, een handvol versnellingsopnemers voor verschillende frequentiebereiken (0,1 - 50 kHz), een (zelfgebouwde) frequentiedemodulator met pulsgever en ik heb ook nog een multimeter . Als ik een groot acquisitiesysteem nodig heb (veel kanalen tegelijk binnentrekken) dan huur ik dat in, die systemen gebruik ik niet vaak genoeg om aanschaf te rechtvaardigen. Het komt regelmatig voor dat ik aan procesparameters meet om bepaalde problemen op te lossen. Dan moet ik bijvoorbeeld zien te achterhalen hoe het komt dat een machine telkens weer kapot gaat of waarom papier krom trekt in een kopieermachine en dat heeft dan met het productieproces van het papier te maken. Eigenlijk ben ik altijd bezig om dynamisch gedrag van processen, constructies of machines te visualiseren zodat problemen kunnen worden opgelost of juist voorkomen kunnen worden. Bij de analyse maak ik gebruik van speciale software die bij mijn analyzers hoort, van Excel (de analyse toolbox), Audacity en ARTA. Uiteindelijk moet wat er bedacht en gemeten wordt altijd worden uitgelegd aan mensen die veel minder kennis van zaken hebben maar die wel beslissingen moeten nemen.

Waarom zou iemand iets niet willen horen? Of waarom juist wel? Als je iets hoort of niet hoort, dan is dat toch allebei correct? Wat gebeurt er met het gehoor van een waarnemer als informatie ontbreekt over de apparatuur waarnaar hij luistert? Wordt dat gehoor plotseling inferieur? Nee toch? Als een mens zo afhankelijk is van informatie over de spullen waar hij naar luistert dat hij zijn waarneming daardoor laat beïnvloeden of er zelfs op baseert, is dat dan een prettig levend mens? Of ben je dan een mens die zijn waarneming geheel of gedeeltelijk baseert op dingen die er - als je heel eerlijk bent - niet toe doen? Je maakt een interessante tegenstelling tussen het veredelen van de waarneming en het uitvoeren van metingen. Een meetinstrument visualiseert natuurkundige grootheden tot in meerdere dimensies en bij juist en kritisch gebruik vergroot een meetinstrument ons inzicht en veredelt het onze waarneming. Beheersing van de materie is daarbij een randvoorwaarde die bij heel veel mensen ontbreekt en ik denk dat daar de schoen wringt.

Audio adviseur?

Als het resultaat goed is, dan is daar volgens jou dus niks mis mee.

Ik heb het maar weer even getest. http://www.phys.unsw.edu.au/jw/hearing.html Boven 12 kHz valt mijn gehoor snel af, onder 12 kHz volgt mijn gehoor mooi de contour van gelijke luidheid zoals bedacht door Robinson-Dadson. Geen rare dips en dat vind ik belangrijker dan de hoogste toon die ik kan horen.

Jazeker, je zou namelijk de eerste zijn die in staat blijkt te zijn dingen die er niet zijn in een ABX aan te tonen en dan zouden die dingen er dus toch zijn. Jacco is doorlopend op zoek naar nieuwe inzichten en hij is prima in staat om het resultaat van die test te erkennen, ik vermoed dat jij meer moeite met het resultaat zou hebben zoals velen met jou. Je doet nu anders aardig je best zij het weinig overtuigend Ik ga een plaatje opzetten en een cappuccino maken want deze discussie leidt nergens toe, althans niet tot iets waar ik verder mee kom.

Zo'n duidelijk verschil zou in een ABX test direct naar voren moeten komen. Heb je dat weleens ABX getest? Zo nee, dan raad ik je aan om direct contact op te nemen met Jacco Dekkers. Ik vermoed dat hij het erg interessant zal vinden als er eindelijk iemand is die significant beter scoort dan een dobbelsteen.

Kom op zeg, je citeert mij met opzet onvolledig en je houdt de context er buiten omdat jou dat goed uitkomt en dan ga je zeuren over ruimte die jij niet zou krijgen voor jouw mening? Ik denk dat ik begrijp waar de illusie vandaan komt omdat ik begrijp dat kleine verschillen in signaalsterkte hoorbare gevolgen kunnen hebben. De verschillen die ik hoorde tussen mijn CD speler en mijn DVD speler waren puur het gevolg van verschillende uitgangsniveaus. In de winkel hoor je dat ongecorrigeerd, in een goede testopstelling kun je dat corrigeren.

Je bevestigt mijn vermoeden. Als je niet tevreden met de huidige situatie niet gaan knoeien met audiofiel geëngineerde sandwich constructies maar gauw de spikes recht boven die kogels zetten (drie spikes boven de drie kogels moet genoeg zijn) en hopen dat de horizontale beweeglijkheid van het hele systeem voldoende is om geen verticale reactiekrachten op de kogels te laten ontstaan want dan kan de vloer weer aangestoten worden.

Je citeert mij onvolledig. Als je mij goed zou quoten zou je zien dat ik alle ruimte laat. Ik schreef het volgende: Ik hoor geen verschil tussen goede versterkers en goede cd spelers, op voorwaarde dat de uitgangsniveaus gelijk zijn. Ik denk dat ik geen gouden oortjes heb of dat ik begrijp waar de illusie vandaan komt Zoals ik jou ruimte laat voor jouw mening krijg ik ook graag ruimte voor mijn mening.

Wat betekent dat?

Kom kom, niet zo hautain. Dan weet je dat je telkens dezelfde verschillen waarneemt als je weet dat versterker A of B speelt. Logisch, want de ene versterker is mooier, duurder, van dat ene merk of is van verarmd unobtanium gemaakt. Of er zijn kleine verschillen in uitgangsniveau. Het is pas interessant als die verschillen ook hoorbaar zijn als je niet weet welke versterker er speelt en als de uitgangsniveaus gelijk zijn. Laat alleen je oren eens werken.

Het is toch helemaal niet erg om veel geld uit te geven aan een mooie versterker? We hebben het over hoorbare verschillen. Die zijn er als je in staat bent om dat in een ABX test aan te tonen.

De verschillen tussen elektronische apparaten zoals versterkers liggen in een orde van grootte van (tienden van) procenten en zijn daarmee objectief gezien niet hoorbaar, wel meetbaar. De verschillen tussen jouw en mijn vrouw liggen misschien wel in een orde van grootte van drie kledingmaten en die zijn onmiskenbaar meetbaar en tastbaar. Een luchtige insteek lijkt mij het beste, we worden het namelijk toch niet eens zolang jij per se verschillen wilt blijven horen.

Het antwoord op je vragen is nee, nee en wellicht, stuur haar maar even langs. Kun je met niks beters komen dan met dit soort flauwekul?

Begrijpelijk. Het is geen leuk vooruitzicht als je niet in staat blijkt om een Array van vijf mille te onderscheiden van een Sony van 200 Euro, simpelweg omdat je niet weet welke versterker er speelt. De verschillen tussen luidsprekers zijn vaak zo groot dat die in een ABX feilloos naar voren zullen komen. Verschillen tussen versterkers zijn orden van grootte kleiner dan verschillen tussen luidsprekers. Dat jij blind vergelijken niks vindt is prima, het maakt de ABX test er niet minder bruikbaar om.

Als die 100 Hz klopt lijkt mij dat erg laag voor een resonantiefrequentie van een dikke plaat natuursteen, het zou kunnen dat je een massa-veersysteem gebouwd hebt met de luidspreker als massa en de plaat als veer. Je belast de plaat op vier punten (vier spikes) en je ondersteunt hem op drie punten (drie kogels). Hoe zijn die belastingspunten en steunpunten exact verdeeld?

Mooi, we zijn het eens. Ga jij verder met hobbyen aan je dure spullen, dan ga ik verder met muziek luisteren op mijn goedkope setje wat al een jaar of vijf ongewijzigd zeer prettig staat te spelen.

Ben ik een professioneel audiofiel? Ik verkoop toch geen gehakt? Wat denk je, zou ik daar een probleem van maken?