Jump to content

Tangentiale arm op luchtdruk


gruiter
 Share

Recommended Posts

Vanmiddag bij een bekende een soortgelijke toonarm mogen aanschouwen:

 

kuzma-air-line.jpg

 

kuzma-air-line(2).jpg

 

Ik heb er niet naar geluisterd (element was terug naar de maker), maar wel de techniek bekeken/gevoeld. Ik was hier erg van onder de indruk.

 

De persoon in kwestie is daarnaast ontzettend handig/technisch en had in een bijkeuken een compressor in een geluidsdichte box (zelfbouw) geplaatst. 20 m slang van compressor naar arm is op een erg professionele wijze via de kruipruimte onder het huis met chirurgische preciese door het beton geleidt zodat de slang precies op de plek waar de draaitafel staat uit de vloer kwam.

Link to comment
Share on other sites

Guest Kraus vonBentinck

ja dat zijn prachtige armen van Kuzma. Jammer dat je het niet hebt kunnen beluisteren.

 

Altijd is er wat te zeuren en ook in dit geval.

In de buis waarover de arm beweegt zitten op onderling gelijke afstand gaatjes om de lucht te laten ontsnappen en de arm op te tillen.

Die gaatjes worden bij deze arm dmv van een laser in de buis gebrand. Bekijk je die gaatjes onder de microscoop dan kun je precies zien wat voor gaten het zijn: brandgaten :) en dus allemaal verschillend van grootte.

Mooier en nauwkeuriger zou zijn om die gaten te boren; dat is echter veel te duur voor deze toepassing en hooguit haalbaar voor militaire doeleinden of wetenschappelijke toepassingen wanneer geld geen rol speelt.

Voor het draaien van een plaatje is het misschien wat ver gezocht maar ik ken iemand die om die reden de arm opnieuw heeft geconstrueerd. :cool2:

Ik wil er maar mee zeggen dat compromisloos (het idee achter een luchtgelagerde/tangentiale arm) in feite niet bestaat. Het is #@$*@ ook altijd wat.

Link to comment
Share on other sites

In de buis waarover de arm beweegt zitten op onderling gelijke afstand gaatjes om de lucht te laten ontsnappen en de arm op te tillen.

 

Normaal ja, maar in het geval van de Kuzma zit het iets anders in elkaar. De lucht wordt hier niet door de buis geperst maar door het blauwe deel dat over de buis glijdt. Dit is een zgn air-bushing van New Way. Het bijzondere is dat ze geen gaatjes in iets hoeven te boren. De lucht wordt door poreus grafiet geperst, dit geeft een betere stabiliteit (sinterbrons o.i.d. i.p.v. carbon is ook een optie).

 

Helaas zijn die bushing en pads nogal aan de prijs, anders had ik er al lang een luchtgelagerde draaitafel (--> Rotary Tables, einde v/d pagina) mee gebouwd. Spit maar eens door de Design Guide en de rest van de site, voor inspiratie.

 

Ik heb mij altijd afgevraagd of je niet constant die lucht hoort sissen door de gaatjes waar de arm op dat moment niet boven zit.

 

Neen, daar hoor je niets van.

Link to comment
Share on other sites

Guest Kraus vonBentinck

Dat is helemaal nieuw voor mij; ik heb namelijk zelf een tijd geleden door die microscoop gekeken en die gaatjes gezien en ook een buis met geboorde gaten. Er werd mij verteld dat de "gelaserde" buis van een Kuzma was. Misschien dat het voorheen zo werkte?

Link to comment
Share on other sites

Dat is helemaal nieuw voor mij; ik heb namelijk zelf een tijd geleden door die microscoop gekeken en die gaatjes gezien en ook een buis met geboorde gaten. Er werd mij verteld dat de "gelaserde" buis van een Kuzma was. Misschien dat het voorheen zo werkte?

 

Vele armen werken wel zo als je beschreven beschreven hebt, misschien oude Kuzma's ook, deze echter niet, zie ook

http://stereophile.com/tonearms/804kuzma/

 

p.s. In het artikel zevert de auteur maar door over het gebrek aan demping van de arm, maar volgens mij ziet hij over het hoofd dat het luchtslangetje deze taak wel eens op zich kon nemen. Op een soortgelijke wijze als de getwiste draden bij een VPI voor de dwarsdrukcompensatie. Het luchtslangetje n.l. is van een relatief 'stug' materiaal, dat moet wel anders is het erg lastig om een gelijkmatige luchtdruk op te bouwen.

Link to comment
Share on other sites

Vele armen werken wel zo als je beschreven beschreven hebt, misschien oude Kuzma's ook, deze echter niet, zie ook

http://stereophile.com/tonearms/804kuzma/

Is toch niet meer dan een variatie op een thema? Poreus gesinterd lagermareriaal of niet.

 

p.s. In het artikel zevert de auteur maar door over het gebrek aan demping van de arm, maar volgens mij ziet hij over het hoofd dat het luchtslangetje deze taak wel eens op zich kon nemen. Op een soortgelijke wijze als de getwiste draden bij een VPI voor de dwarsdrukcompensatie. Het luchtslangetje n.l. is van een relatief 'stug' materiaal, dat moet wel anders is het erg lastig om een gelijkmatige luchtdruk op te bouwen.

Het is op geen enkele manier de bedoeling dat de arm tegen gehouden wordt langs de vaste dwarsas. En zeker niet door het luchtslangetje. Het kan dus ook niet dempen. Daarvoor is ook de boog die het slangetje maakt ook veel te groot.

 

;)

Link to comment
Share on other sites

Idd :blink: Dit alles wat Kuzma er over te zeggen heeft:

 

"3. PRACTICAL SOLUTIONS TO PROBLEMS OF AIR BEARINGS

 

For an airbearing tonearm to function properly certain criteria must be fulfilled.

One is to have an airbearing constructed in such a way that it behaves as a stiff

bearing in all unwanted directions and have zero friction in desired ones. An

airbearing with a high load capacity and with self-centering properties is

mandatory. This means, among other things, that there must be only a small

gap between the shaft and the bearing and as many small holes as possible as air

outlets."

 

Heel verhelderend :confused: Blijft wel een mooi gemaakt, degelijk maar ook erg prijzig armpje.

 

;)

Link to comment
Share on other sites

http://www.kuzma.si/2004/theory.pdf

 

:blink:

 

Overigens lijkt dat gedoe over demping me niet erg zinnig, weet wel dat er nogal wat lieden zijn die een arm haast dood willen dempen, zie hier geen enkel nut van, eerder het tegengestelde.

 

Heb je het stereophile verhaal gelezen? Het gaat niet om de demping van de armbuis zelf, maar om de demping van de horizontale beweging van het luchtlager over de as. Of, heb ik jou opmerking verkeerd begrepen?

 

Het is op geen enkele manier de bedoeling dat de arm tegen gehouden wordt langs de vaste dwarsas. En zeker niet door het luchtslangetje. Het kan dus ook niet dempen. Daarvoor is ook de boog die het slangetje maakt ook veel te groot.

 

Dat is dus precies wat de auteur van het artikel wel wil, in zekere mate. Bij verdere bestudering van het gehele artikel blijkt dat er ook nog een commentaar van de fabrikant aan hangt en deze vermeld inderdaad dat een deel van de benodigde demping door de weerstand van het slangetje geleverd wordt (dit had ik bij eerdere lezing van het artikel niet gezien).

 

 

Kan met behulp van elkaar afstotende magneetjes niet eenvoudiger een wrijvingsloze / contactloze lagering worden gemaakt?

 

Je bedoelt zoals bij zo'n zweeftrein? Het lijkt me een complexe constructie te worden, je moet een manier vinden om de stijfheid van het lager te realiseren. Bij een luchtlager kun je dit doen door de poreusiteit van het materiaal in combinatie met de luchtdruk en debiet te regelen en in bijzondere gevallen door een pre-load m.b.v. massa en of vacuum te genereren. Bij magneten zou je voor het laatste een deel moeten laten afstoten en een deel aantrekken. Pre-load met massa lijkt me bij een arm niet handig.

Link to comment
Share on other sites

Guest Kraus vonBentinck

magneetlagering.

Ik vermoed dat de ideale aftastmogelijkheid ligt in de supergeleiding.(al weet ik totaal niet wat dat is in feite; je zit dan in ieder geval met het probleem van koeling) Dan is er sprake van absolute wrijvingsloosheid.

Ook is het zo dat bij supergeleiding de afstand tussen rail en magneet altijd gelijk is en dat de magneet net zo goed boven als onder als naast de geleiderail kan zweven. Misschien kun je in dat geval de arm wel totaal weggooien en een supergeleidend element boven de plaat laten zweven. (Lijkt ook wel weer op het aftasten van de groef met een laser)

 

De Kuzma-armen zijn trouwens als ik het zo lees niet zonder meer in bedrijf te houden. Alle voorzieningen die je moet treffen en het onderhoud dat je moet plegen, dat is nogal wat.

 

Als je nagaat wat er nu moet gebeuren, het aftasten van een vinylplaat, dan wordt het op die manier aan het afspeeleinde wel erg topzwaar. Het lijkt er dan toch wel enigszins op dat je een waanzinnig dure lens gaat maken om een belabberde foto (de vinylplaat) te bekijken :) Er staat weliswaar meer op dan je denkt maar je weet ook dat er heel veel niet op staat :D

Ooit zal het zover komen dat je kunt inloggen op de mastertape o.i.d.

Link to comment
Share on other sites

ja dat zijn prachtige armen van Kuzma. Jammer dat je het niet hebt kunnen beluisteren.

 

Altijd is er wat te zeuren en ook in dit geval.

In de buis waarover de arm beweegt zitten op onderling gelijke afstand gaatjes om de lucht te laten ontsnappen en de arm op te tillen.

Die gaatjes worden bij deze arm dmv van een laser in de buis gebrand. Bekijk je die gaatjes onder de microscoop dan kun je precies zien wat voor gaten het zijn: brandgaten :) en dus allemaal verschillend van grootte.

Mooier en nauwkeuriger zou zijn om die gaten te boren; dat is echter veel te duur voor deze toepassing en hooguit haalbaar voor militaire doeleinden of wetenschappelijke toepassingen wanneer geld geen rol speelt.

Voor het draaien van een plaatje is het misschien wat ver gezocht maar ik ken iemand die om die reden de arm opnieuw heeft geconstrueerd. :cool2:

Ik wil er maar mee zeggen dat compromisloos (het idee achter een luchtgelagerde/tangentiale arm) in feite niet bestaat. Het is #@$*@ ook altijd wat.

Als het goed is, mag er in een lasergebrand gat geen enkel verschil in diameter zijn. Het voordeel van lasergaten is, dat ze volledig braamvrij zijn. Maar ook het boren van gaten met een kleine diameter hoeft geen probleem te zijn. Dit gaat met speciale boren en een zeer hoog toerental.

Link to comment
Share on other sites

Wat dat dempen betreft, ook bij een arm als deze geldt dat als het geheel goed spoort demping niet aanbevelenswaardig is,.

 

B)

Link to comment
Share on other sites

Hmmm, Jitze heeft wel een punt. Demping is alleen noodzakelijk als de resonantie van het massa-veersysteem in de weg zit. Dus als de resonantiefrequentie op een vervelende waarde ligt zoals bv 0,55 Hz, de omwentelingsfrequentie van de plaat. Stoot je de eventuele resonantie niet aan vanuit het systeem dan valt er ook niets te dempen.

 

Overigens zijn er 2 soorten resonanties bij die Kuzma:

 

1/ De resonantie van de veerkracht van de lucht in de lagering i.c.m. met de armmassa. Dat is waar Kuzma het eigenlijk over heeft in zijn verhaal.

 

2/ De resonantie van de compliantie van de naaldophanging i.c.m. met de massa van de arm. En dit zowel in het horizontale vlak als het verticale vlak, wat opzich weer 2 verschillende resonanties oplevert. Dat is waar in het artikel van Stereoplay over gesproken wordt heb ik het idee.

 

Dat zijn 2 heel verschillende resonantiemechanismen. 1/ werk je zeker niet weg met het luchtslangetje en 2/ eigenlijk ook lang niet voldoende.

 

Hoe je het ook wendt of keert, lucht blijft een veer. Wat je er ook op verzint. I.c.m. een massa blijft dat een resonator vormen. Overigens snap ik Kuzma niet omdat met het slangetje te dempen, lijkt mij de elegantie van het hele systeem om zeep te helpen omdat het slangetje op een wel heel ongewenste manier ook veert. Een magnetische wervelstroomdemping zou veel meer op zijn plaats zijn.

 

Kijken we naar armen die in hun ophanging erg veren, zoals de Schreuder arm, dan hoeft dat niet eens een probleem te zijn. Maar dan is een goede demping wel essentieel.

 

;)

Link to comment
Share on other sites

Ik vraag me af of de naald de masstraagheid van die arm in beweging moet zetten.?

Lijkt mij wel Hans, wat zou het anders moeten doen? Anders idd arm naaldje bij niet perfect gecentreerde of niet helemaal vlakke platen

 

Niet alleen arm naaldje maar ook arm geluid wanneer de naald regelmatig flink uit het centrum van de ophanging geduwt wordt omdat de arm niet mee wil bewegen.

 

;)

Link to comment
Share on other sites

Voor info over pick-up armen met magnetische lagering:

 

http://stereophile.com/turntables/106con/

http://www.stereophile.com/tonearms/905graham/index1.html en http://www.dynavector.com/products/tonearm/e_507mk2.html (eigenlijk: met magnetisch stabiliserende sub-lagering c.q. demper)

http://www.6moons.com/audioreviews/schroeder/schroeder.html (een magnetische zweeflagering on a string)

 

Het produkt van de heer Schroeder lijkt me in al z'n simpelheid 't meest doeltreffend.

 

Er zijn nu ook diverse pick-up armen met magnetische bias compensatie. Mijn ouwetrouwe Ortofon AS212-armpjes hadden dat al in de vroege jaren 70... :)

Link to comment
Share on other sites

Create an account or sign in to comment

You need to be a member in order to leave a comment

Create an account

Sign up for a new account in our community. It's easy!

Register a new account

Sign in

Already have an account? Sign in here.

Sign In Now
 Share

×
×
  • Create New...