Jump to content

Vintage - 1...?


Hans van Liempd
 Share

Recommended Posts

Wie in staat en bereid is voor vintage versterkers (als ca. 20 jr. jong óók al "vintage" mag heten!) een ruime stapel euroflappen tevoorschijn te trekken, zou wellicht kunnen kiezen voor deze schoonheden!

 

Is er ooit betere kwaliteit geleverd?

Ik vráág 't me af...

(Zonder Mark Levinson, Krell e.a. te kort te willen doen.)

 

pra-s1.JPG

Denon PRA-S1 voorversterker (met apart voedingsdeel)

http://audio-database.com/DENON-COLUMBIA/amp/pra-s1-e.html

 

poa-s1.JPG

 

Denon POA-S1 eindversterker ("monoblock")

http://audio-database.com/DENON-COLUMBIA/amp/poa-s1-e.html

Link to comment
Share on other sites

Overigens waagt Spido het in alle voorzichtigheid en bescheidenheid er op te wijzen dat een betere (m.n. laagohmige en toch hoog belastbare / niet verzadigende) seriespoel in de laagsectie van de luidspreker, en/of betere (kunststoffolie: MKP) (serie)condensator(en) in de hoog- en/of middensectie daarvan, vaak veel méér nuttig effect heeft/hebben dan het verruilen van de versterker of versterkercombinatie.

Hetzelfde geldt voor het zonodig verstevigen (steunbalkjes e.d.) en/of bitumineus dempen van de kastpanelen.

Zulke ingrepen kosten slechts dubbeltjes.

De ene versterker verruilen voor een andere is daarentegen vaak eerder een kwestie van duizendjes... :o

 

* Que reste-t-il de ons amours?

(...) Un souvenir qui me poursuit

Sans cesse (...)

 

 

 

(In plat Nederlands: Wat houden we over, van onze verliefdheden?

Een herinnering, die me achtervolgt...

Onophoudelijk...)

 

Wil je wel even oppassen hier? Niet zomaar zulke heftige uitspraken doen, hoor! De realiteit is hard en niet voor ieders oren bestemd. Er zitten hier ook handelaren of mensen met bepaalde belangen te forummen. Die moeten hun versterkers ergens kwijt! En wel graag voor onze duizendjes, ja? :D

Maar een ieder die eens de soldeerbout ter hand neemt vraagt zich logischerwijs zulke zaken af. Wat heeft een bepaalde extreem lage dempingsfactor in een versterker voor zin met een spoel in je speaker, die in commerciele modellen gemakkelijk tegen de 1 Ohm weerstand kan hebben (en een vervorming van 1%)? En wat heeft dure luidsprekerkabel dan nog voor nut als binnenin die speaker deze voor het overgrote deel van de totale lengte wordt voortgezet door een opgerold dun koperdraadje (te weten diezelfde spoel)! Mensen geven hun geld dikwijls uit aan de verkeerde zaken. En daar is een hele (high-end) industrie op gebouwd, die uiteindelijk zichzelf de nek om zal draaien, zoals meestal gebeurt met zaken die gedeeltelijk op leugens zijn gebaseerd. Had ik de bankensector al genoemd? :D

Heb gisteren bij mijn speakers het gebied tussen 4 en 8 Khz. wat getemperd door de seriecondensator voor mijn tweeter te veranderen van 3,3 naar 2,7 uF. De 3,3 uF is een edel type, de 2,7 is een goedkoop dingetje speciaal voor deze test opstelling. Het meest interessante: ineens heb ik er een hoop diepte bij! En het laag lijkt ook meer aanwezig. Weer wat psycho-akoestiek bijgeleerd, en ook dat het echt niet de dure condensator is die de klank bepaalt, maar meer het ontwerp van de box.

Link to comment
Share on other sites

(...) En daar is een hele (high-end) industrie op gebouwd, die uiteindelijk zichzelf de nek om zal draaien, zoals meestal gebeurt met zaken die gedeeltelijk op leugens zijn gebaseerd. Had ik de bankensector al genoemd? :D (...)

 

Beste Threshold,

 

Nee... om van politiek en zo nog maar te zwijgen!

 

Wat vintage betreft: graag uw aandacht voor http://www.translato...o.nl/index.html

Peter van Gijn, oud-medewerker van de illustere luidspreker-ontwerper en -bouwer Hans Baan, vertelt over zijn leermeester en diens waardevolle bijdragen aan onze vaderlandse hifi.

 

(Wellicht vertelt die illustere leermeester zelf ooit óók nog eens over George Vermeulen... zijn eigen - niet minder illustere - mentor van lang, lang geleden?)

Link to comment
Share on other sites

De 3,3 uF is een edel type, de 2,7 is een goedkoop dingetje speciaal voor deze test opstelling. Het meest interessante: ineens heb ik er een hoop diepte bij! En het laag lijkt ook meer aanwezig.

 

Weer zo'n onvervalste gehakt-ervaring.

 

M ^_^ rc

Link to comment
Share on other sites

Voor allen die al jaren lang tevergeefs wachtten op een betaalbare Thorens TD 124:

http://www.audio-ext...ble-p-1120.html

 

Een soort combinatie van het beste dat werd geboden door TD 124 (aandrijfsysteem), TD 135 (plateau en arm) en TD 184 (semi-automatische bediening met een soort "telefoon-kiesschijf"), maar dan onder het illustere Telefunken merk!

 

telefunken-studio...pieler-2-24590f5.jpg

 

 

Mèt de profi arm die Thorens voor EMT ontwikkelde, mèt 4 snelheden, mèt die wonderlijke combinatie van aandrijfsnaar en tussenwiel, en mèt de authentieke rumble... :D

 

Er staat een direct-weg prijs bij. Maar je kunt ook een bod doen!

Link to comment
Share on other sites

Erratum: Spido heeft hear onlangs beweerd dat hij ooit een Denon PMA-770 versterker bezat.

Vandaag heeft hij echter wat fotootjes en aantekeningen uit 1982 bekeken.

Van de roemruchte Novotel HiFi-show in Amsterdam, ondermeer.

En wat bleek: het was in werkelijkheid type PMA-790!

De "grotere broer" van de PMA-770, dus. En ook de "duurdere broer".

PMA-770 kostte in die dagen ("going prijs") ƒ 1495,- en de PMA-790 ƒ 2895,-

 

(Spido kon toen eigenlijk ook alléén maar zo'n luxe PMA-790 kopen, doordat hij enerzijds door de importeur vreselijk werd gematst, en doordat hij anderzijds de investering als bedrijfskosten kon aftrekken.

Hifi kan een leuke hobby zijn, zèlfs wanneer het je vak c.q. bijbaantje is!)

 

Waarom hij die prachtbak / krachtbak ooit van de hand deed, blijft ook verder nog een raadsel.

(His Ways are Mysterious... Sometimes even to Himself! :D )

 

http://www.audio-ext...fier-p-971.html

 

 

pma-790.JPG

Link to comment
Share on other sites

Wil je wel even oppassen hier? Niet zomaar zulke heftige uitspraken doen, hoor! De realiteit is hard en niet voor ieders oren bestemd. Er zitten hier ook handelaren of mensen met bepaalde belangen te forummen. Die moeten hun versterkers ergens kwijt! En wel graag voor onze duizendjes, ja? :D

Maar een ieder die eens de soldeerbout ter hand neemt vraagt zich logischerwijs zulke zaken af. Wat heeft een bepaalde extreem lage dempingsfactor in een versterker voor zin met een spoel in je speaker, die in commerciele modellen gemakkelijk tegen de 1 Ohm weerstand kan hebben (en een vervorming van 1%)? En wat heeft dure luidsprekerkabel dan nog voor nut als binnenin die speaker deze voor het overgrote deel van de totale lengte wordt voortgezet door een opgerold dun koperdraadje (te weten diezelfde spoel)! Mensen geven hun geld dikwijls uit aan de verkeerde zaken. En daar is een hele (high-end) industrie op gebouwd, die uiteindelijk zichzelf de nek om zal draaien, zoals meestal gebeurt met zaken die gedeeltelijk op leugens zijn gebaseerd. Had ik de bankensector al genoemd? :D (...)

 

Beste Threshold,

 

Nog even een tweede reactie op jouw geweldige bijdrage!

We zijn het, geloof ik, helemaal eens over de enorme (d.i. goed hoorbare) winst die vaak voor een klein bedrag kan worden geboekt bij het verbeteren van luidsprekers.

En we zijn het, geloof ik, ook eens over de geringe (d.i. nauwelijks of niet hoorbare) winst die vaak voor enorme bedragen kan worden geboekt bij het aanschaffen van betere versterkers.

 

Daarom heeft Spido, zoals uit naspeuringen blijkt, rond 1982 zijn luxe Denon PMA-970 tegen een zéér redelijke prijs verpatst om financiële ruimte te verkrijgen voor het verbeteren van zijn luidsprekersystemen en het aanschaffen van meetapparatuur.

Niet verstandig, wellicht, maar wel slim.

 

Overigens geldt voor luidsprekers, dat zij natuurlijk nooit beter kunnen zijn dan de versterkers die hen bedienen.

Voor versterkers geldt, omgekeerd noodzakelijkerwijs, dat zij natuurlijk nooit beter kunnen zijn dan de luidsprekers die zij bedienen.

 

De bèste luidsprekers klinken best nog aardig (levendig, muzikaal, en zelfs overtuigend), als zij worden bediend door eenvoudige, goedkope versterkers.

Maar om de slèchtste luidsprekers nog een béétje redelijk te laten klinken, zijn zondermeer de allerbeste versterkers (vermogen! demping! slew rate! rise time! vervorming!) nodig.

Want die slèchtste luidsprekers hebben juist héél veel controle en héél veel correctie ("Acoustic Butterworth" / notch filters e.d.) nodig om qua metingen te slagen.

Maar gehoormatig leggen ze altijd 't loodje. Met name bij symfonische (complexe, orkestrale) muziek. Beoordeeld door echte musici. En wat de spraakklanken betreft, door logopedisten.

Hoe slechter de speakers, hoe kieskeuriger t.a.v. versterkers, dus.

 

Die slechte speakers, dat zijn van die luidsprekers met een laag rendement, en met veel fasevervorming en ringing (delayed resonance: akoestisch en/of elektrisch).

Met hogere orde wisselfilters aan boord, dus ook. En met van die krankjorume impedantie-karakteristieken en absurde fase-van-de-impedantie-curves!

Van die typische overgecorrigeerde high-end rommel, u weet wel... die er nu eenmaal is omdat de ontwerpers/fabrikanten stomweg niet wéten hoe een goede speaker kàn of eigenlijk móet worden gemaakt, voor toenemende frequenties en belastingen (vermogens).

Hoe eenvoudig, hoe simpel, dus, bij voorkeur...

Wie veel fouten maakt, moet veel compenseren / corrigeren / verdoezelen!

Link to comment
Share on other sites

Er zijn speakers die moet je verplicht hoger filteren,6db is niet heilig,

Spido,Dapo,s hebben zo wie zo geen goede slew rate,omdat de parameters van de units,

niet exact het zelfde zijn ,weg fase.

De hoog toner magneet is niet gelijkmatig met de magneten van de

2 laag midden unit,hier is de fase ook niet in orde,of je moet het patent van Dynaudio toepassen.

dan is die wel in fase.

mvg wiel

Link to comment
Share on other sites

Het begrip fase is een niet op zichzelfstaand iets, zoals zoveel in de natuurkunde.

Een luidspreker (driver) is een massa-veer systeem. De massa(traagheid) zorgt ervoor dat de uitslag bij hoge frequenties minder wordt. De massa kan dan de snel wisselende krachten erop niet meer snel genoeg volgen. Je ziet hier, dat er een fase- (tijd-) verschuiving ontstaat tussen kracht en beweging. Deze twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Sommige mensen zeggen ook, dat er energie wordt opgeslagen in de massa voor een klein moment.

 

Neem de luidsprekerbox. Valt een driver af in het hoog, dan is daar onlosmakelijk een faseverschuiving aan verbonden.

(Er zijn nog meer redenen waarom een luidspreker afvalt in het hoog -op de as gemeten-, zoals door de inductiviteit van de spreekspoel en door het wisselfilter, en ook deze zaken hebben een bijbehorende faseverschuiving).

 

Nu het dilemma van de 6dB luidspreker: je wilt gaan wisselen tussen woofer en tweeter maar dat kan niet daar waar de woofer van zichzelf sterk afvalt, want dan heb je te maken met al een te grote faseverschuiving van de driver zelf (meer dan 90 graden). Dus: je moet wisselen daar waar de driver nog geen last heeft van natuurlijke afval. Wat is dan het probleem: interferentie tussen woofer en tweeter, want de woofer gaat nog even door in de hoge frequenties daar waar de tweeter al begint. Er is een groot overlappingsgebied waar woofer en tweeter samen de totale geluidsdruk opbouwen, bijvoorbeeld tussen 1 en 4 kHz. De interferentie is te voorkomen door de woofer en tweeter erg dicht bij elkaar te brengen, zoals in een coax syteem, en/of je wisselt bij een erg lage frequentie. Maar helaas ken ik nog geen dometweeter die al bij 500 Hz inzetbaar is.

Wil je interferentie beperken tot smalle frequentiebandjes en ruimtelijk gezien op kleine hoeken buiten de afstraal-as van de luidspreker, dan zullen je drivers steil moeten afvallen. Hoe dat gebeurt, massa traagheid, spreekspoel inductiviteit, hoge orde wisselfilter, maakt niet uit.

 

De keuze is aan de ontwerper van de luidspreker.

 

Wat D'Appolito doet (wol noemt het Dapo), is kijken naar de steilheid van de grafiek (waar de grafiek afvalt, driver plus filter). Is dat 18 dB per oktaaf, dan komt dat overeen met een fasedraaiing van 270 graden op de wisselfrequentie. Die draaiing is dan veroorzaakt door de luidspreker plus wisselfilter. Zet de tweeter tussen twee woofers, liefst zo dicht mogelijk tegen elkaar en wissel bij zo laag mogelijke frequentie om zoveel mogelijk interferentie te voorkomen. Die interferentie is er toch, maar door de symmetrische opstelling is die boven en onder de luisteras gelijk aan elkaar. Voorbeeld: je wisselt bij 2 kHz, je hebt sterke uitdoving bij 1,5 kHz tussen 15 en 25 graden boven de luisteras (nooit staand naar een Dapo luisteren dus), dan zie je dezelfde uitdoving op 15-25 graden onder de luisteras. Symmetrische afstraling dus in het verticale vlak.

Link to comment
Share on other sites

De hoog toner magneet is niet gelijkmatig met de magneten van de

2 laag midden unit,hier is de fase ook niet in orde,of je moet het patent van Dynaudio toepassen.

dan is die wel in fase.

mvg wiel

Je bedoelt de verspringende baffle of het achter een hoorntje plaatsen van de domes, om de punten waar het geluid ontstaat op hetzelfde verticale vlak te krijgen? Dat kan nooit een patent zijn, dat is algemene kennis.

Echter, je moet dit zien als een hulpmiddel voor de ontwerper die niet beschikt over een computer of gebonden is aan bepaalde drivers of wisselfiltercomponenten en er niet meer uitkomt en naar dit laatste redmiddel grijpt. Want een verspringende baffle doet vaak meer kwaad dan goed, door de opstaande randen in de buurt van de tweeter. En met de hoorntjes sluit je weer een ander compromis.

 

Als je de luidsprekers vlak op de baffle monteert, dan verspringen de punten waar het geluid ontstaat. Het midden van de diepe conus van de woofer is nu eenmaal wat verder van de luisteraar af dan de dome van de tweeter. Dus dat geluid van de woofer gaat er wat langer over doen voordat het bij de luisteraar aankomt. Echter, dit kun je in je ontwerp meenemen. Je geeft de tweeter gewoon wat meer fasedraaiing, waardoor die dus wat meer vertraagt zodat bij de wisselfrequentie het geluid van woofer en tweeter tegelijkertijd aankomt bij de luisteraar. Buiten de wisselfrequentie kan dit uit de pas gaan lopen, maar de fase van een luidspreker zelf (en dus tijdvertraging) is nooit constant bij elke frequentie. Dus kies een andere frequentie, of een andere tweeter, waarvan het eigen faseverloop beter past in het ontwerp. En je hebt precies wat je wil: een vlakke baffle, plus: het geluid van alle luidsprekers komt rondom de wisselfrequentie tegelijk aan (is in fase) bij de luisteraar.

 

By the way: off topic? De verspringende baffle is hartstikke vintage! :D :biggrin: :D

Link to comment
Share on other sites

Nieuwe aanwinsten van afgelopen week:

 

2x Harman Kardon Citation Twelve Deluxe

P1010351Medium.jpg

 

Philips 22AH280 en 22AH380 set

P1010353Medium.jpg

 

Philips N2554 cassettedeck (met werk, want hij speelt niet (spoelt wel). tandwiel defect)

P1010357Medium.jpg

 

Dynaco PAT-5a Bi-FET voorversterker

P1010360Medium.jpg

 

Kenwood KD-550 zonder arm en overgeschilderd

P1010369Medium.jpg

 

Technics SL110- met SME series II arm

P1010372Medium.jpg

 

 

Inmiddels weer vertrokken:

 

TEAC A-4010S bandrecorder

P1010362Medium.jpg

 

 

TEAC A-3300SX 2-track bandrecorder

P1010365Medium.jpg

Link to comment
Share on other sites

Guest tubejack

Er staat nu een Technics setje uit 1978 te spelen bestaande uit een SU-9011 voor en SE-9021 eindversterker en de bij passende ST-9031 tuner.

Zie http://tubejack.home.xs4all.nl/technics/su-9011.pdf

 

Opmerkelijk mooi gemaakt de eindversterker is geheel DC gekoppeld een voorversterker met fraaie MC phonotrap

en dat zal Spido wel leuk vinden 10ohm ingangsweerstand :o waarmee de Lyra Delos uitstekend mee overweg kan :)

Het is een zéér snelle versterker combi. Ook de tuner is bijzonder goed met fraaie fase lineaire filters en een zéér lage

vervorming van 0,1% stereo. Door de hele set heen fraaie Pansonic elco's.

 

Ik denk dat Spido 2x gelijk heeft ;)

Link to comment
Share on other sites

Guest tubejack

Ha, ben je er eindelijk achter Jack? :D

 

Ik was niet op zoek KT88 en plots was hij er....

 

Hij heeft wel wat onderhoud nodig. zo'n 70 elco' vervangen en in de voeding zit een ontwerpfoutje.

Misschien wat smallere 140khz middenfrequent filters in de narrow stand.

 

Voor de rest ik kom vervormingcijfers tegen van 0,01% bij 1khz dat red je zelfs mogelijk met

de een Magnum Dynalab MD-108T niet kijk maar

 

MD 108T Specifications

Usable sensitivity (mono)

0.7 u V 9.0 dBf

50 dB quieting (mono)

2.0 u V 9.9 dBf

50 dB quieting (stereo)

2.3 u V 20.0 dBf

Capture ratio

1.5 dB

Image rejection

125.0 dB

Alternate channel (wide)

>46.0 dB

Alternate channel (narrow)

>70.0 dB

Alternate channel attenuation (super narrow)

80.0 dB

Adjacent channel (wide)

3.0 dB

Adjacent channel (narrow)

21.0 dB

Adjacent channel (super narrow)

48.0 dB

THD (mono)

0.10%

THD (stereo)

0.10%

Stereo separation

50.0 dB

AM suppression

70.0 dB

SCA rejection

80.0 dB

IF Rejection

80.0 dB

19 KHz & 38 KHz component rejection

75.0 dB

 

Maar ja, eerst zien op mijn meetapparatuur en geloof ik het pas -_- Maar ik denk deze vintage tuner wel de moeite waard is :)

Link to comment
Share on other sites

Behalve die elco's en de koelingsproblemen moet je ook heel goed kijken naar alle doormetalliseringen, en dan zeker op de busprint.

 

Ook de schakelaar-print voorop moet je nakijken, die wordt aangetast door het schuimrubber dat onder de schakelaars zit.

Je moet daar toch bij om de lampjes te vervangen (let op de juiste types, anders trekt de voeding het niet).

 

Schakelaars allemaal uitsolderen en wegge-etste printsporen herstellen.

 

Als je hem daarna goed afregelt heb je werkelijk de beste tuner ooit. Veel plezier! B)

Link to comment
Share on other sites

Guest
This topic is now closed to further replies.
 Share

×
×
  • Create New...