Vintage - 1...?

[mumsoft]

Tja Ivan, mijn set bevat de vintage van de toekomst, dat is wel zo.

 

Het gaat hopelijk mee zo lang als ik leef.

 

M rc

[Guest tubejack]

... maar geen garantie voor de toekomst. :-)

 

 

Die Leak Stereo 60  zal menig nieuwe installatie overleven. Het zit stevig in elkaar. 

[mumsoft]

Jack, ik doelde eigenlijk op de uitspraak van KT88 in 2007, die Spido opdook.

 

M rc

[Guest tubejack]

Jack, ik doelde eigenlijk op de uitspraak van KT88 in 2007, die Spido opdook.

 

Daar heeft KT88 gelijk in. 

[mumsoft]

heeft had gehad.

 

M rc

[Guest tubejack]

heeft had gehad.

 

Nee Marc, we kunnen wel leuk woordspelletjes doen.  Maar ik vind dat KT88 nog steeds gelijk heeft, er gaat niets boven een goede

buizenversterker..   Die Leak is zijn tijd decennia ver vooruit,  heeft uitzonderlijke goede trafo s.   Zo goed worden

ze bijna niet meer gemaakt ....    Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes

[carl]

Als je die tuner nog een keer verkoopt Jack zal ik mijn broer eens vragen.

[Guest tubejack]

Als je die tuner nog een keer verkoopt Jack zal ik mijn broer eens vragen.

Nee helaas,  zijn vrij zeldzaam.

[carl]

Dacht ik al. Begin jij nog een keer een Museum.

[Guest tubejack]

Dat heb ik min of meer al Carl.   Maar wat ik véél liever zie, dat ze weer spelen en muziek maken.

Luister nu  naar een TX-9800 het top model van Pioneer.  Het is uitdagend, om een een dergelijk apparaat te reviseren.

Het is gebouwd als een tank.  Je hebt daar geduld, vaardigheid, tools en gereedschap voor nodig.  

Maar dan heb je ook wat bijzonders, dat je niet in de winkel kunt kopen.

 

Speelt  prachtig,  ik heb een paar TX-9800 dus, ik kan er wel  een missen.

 

Ook een bijpassende versterker heb ik.  De SA-7800.  Dat is de kleinste uit de serie SA-7800-8800-9800.

Is helemaal uit elkaar geweest en opgeknapt.    "slechts" 2x 60 watt, maar wel 4 dikke voeding elco' s van 10.000uF élk.

Een rijk bezit (doe ik dus niet weg)

 

Met dank aan Vintagehifi  voor de mooie foto http://www.vintagehifi.nl/pioneer-blue-line.html

[Guest tubejack]

Zo mooi worden ze niet meer gemaakt.

 

[Ivan10]

Dat ziet er nog puik uit van binnen! Wat is het, jack?

[Guest tubejack]

Een Pioneer SX-828 receiver het top model uit 1974

Zeer mooi gemaakt b.v. de teksten in het front zijn gegraveerd i.v.m. bedrukt.

[Guest tubejack]

[carl]

Net over de grens in Duitsland vond ik een zaakje vol met oudere hifi. Ik vroeg me af of bijvoorbeeld een Sansui Tuner 217 voor 40 euro duur was.

[Guest tubejack]

Net over de grens in Duitsland vond ik een zaakje vol met oudere hifi. Ik vroeg me af of bijvoorbeeld een Sansui Tuner 217 voor 40 euro duur was.

 

Nee, dat zijn normale prijzen voor een optisch mooi exemplaar.  Het toestel zelf, is gewoon oud en versleten ondanks dat het

waarschijnlijk nog enigszins werkt.   Ik had er gister nog een hele discussie over op een ander forum.  Mensen zien zo n apparaat

uit hun jeugd en raken verliefd, kopen zo n apparaat zonder er ook maar bij stil te staan dat zoiets ook onderhoud nodig heeft.

Dat wel eens vele malen duurder kan zijn dan de aanschaf.

 

Van verliefde mensen is bekent, dat ze niet goed kunnen nadenken. Komen met de meest mooie verhalen om maar hun gelijk te halen.

 

Vintage is vooral oud.  Wordt wakker! 

[carl]

Vintage is vooral oud.  Wordt wakker! 

 

 

Ik ben wakker Jack (en zelf bijna vintage). Ik realiseer me ook dat zoiets opgeknapt moet worden en dat dat een veelvoud kost.

[Guest tubejack]

Revisie van een Sansui TU-919

 

 

De TU-919 is na de TU-9900 en het vlaggenschip de TU-X1 de mooiste tuner gemaakt door dit merk.

Na een tijd krijgen ze àllemaal problemen bij het afstemmen op de zender.  Zo deze 919 ook.

Volgens de eigenaar had hij hem maar één jaar gebruikt en daarna was hij in een kast beland.

Doodzonde, van zo'n mooie tuner.

 

 

De "boosdoener"  is de afstemcondensator.  Rechts bovenaan op de foto.

 

Die is deels van messing en gaat oxideren. Wat weer tot slechte contacten lijd met gekraak en gepiep tot gevolg. 

Met tandarts gereedschap maak ik het schoon en haal alle groene aanslag zoveel mogelijk weg.

 

Net als een tandarts moet je geen "bibber handjes"  hebben. Want  zo'n afstemcondensator is een stukje fijn mechanica, dat zo stuk is.

Hier na nog een heel proces met zuivere alcohol en véél watten staafjes. Om uit eindelijk weer "met de hand" e.e.a. opnieuw

"in te vetten"  Ik gebruik liever geen spuitbussen. (alleen als het niet anders kan)  Deze manier is ook duurzamer.

Halverwege.  Op de hoofd print zijn nu bijna alle elektrolytische condensatoren (elco's) vervangen, op een paar tantaaltjes na.  Die waren  heel slecht   Nu ben de de print van de digitale uitlezing aan het loshalen.  Het wemelt van stekkertjes, kabeltjes en schroefjes in deze 919. 

Véél foto's maken en dingen nummeren,  is géén overbodige luxe.  Ook leuk voor de eigenaar

 

2 detail foto's  van de uitgang print.   Op élke plek probeer ik de best mogelijke onderdelen te plaatsen.  Dat kost vooral

bij zo'n 1e exemplaar zoals  deze TU-919 veel tijd die ik niet altijd kan doorrekenen. Ik probeer me in te leven in het ontwerp en heb mooie meetapparatuur om de kwaliteit van elco's te meten.  In de muziekweg dus directe koppeling tussen 2 versterker trappen komen onderdelen

met een heel lage TAN = verliesfactor.  Die zijn àltijd beter dan de oorspronkelijke en zorgen voor een héél lage vervorming.

Waardoor je meer microdetails hoort.  De voeding van zo'n tuner of versterker is ook heel belangrijk.  Zomaar elco's plaatsen met een

heel lage inwendige weerstand (ESR)  kán  een hele instabiele voeding opleveren.  Dit moet je echt meten en nadenken

waar wat komt.

 

 

Dit is dan het uiteindelijke uitgang printje. Waar uiteindelijk de muziek uitkomt.

Er zijn 6 verschillende soorten elco's gebruikt allemaal geselecteerd  op functie.

 

 

Het eindresultaat is erg goed geworden. De vervorming zit onder de 0,1% stereo. Dat voor een tuner een zeer lage

waarde is.  Ook de signaal/ruisverhouding is met zo'n 80dB  bij een sterk antenne signaal uitstekend. 

 

Feitelijk is de hele tuner voor een deel  "herbouwd" .  Het een en ander vergt regelmatig zoveel concentratie, dat ik  nooit langer

dan een uur of 3 per dag aan dit soort juweeltjes zit te sleutelen. Na die tijd ben ik gewoon gaar en ga wat anders doen. Er is

àltijd wat te doen.

 

Doodvermoeiend soms,  maar op een andere manier wil en kan ik niet werken. 

Deze TU-919 speelt beslist weer mooier als nieuw

 

Vriendelijke groet,

 

Jack   

[r.a.v.o.n]

Jack, hoeveel uren steek je werkelijk in zo'n restauratie?

[Duck-Twacy]

Je bedoeld wellicht de ST-88 die zat samen met de TA-88 en SQ-100 in een van mijn 1e quadrafonische sets

 

http://www.thevintageknob.org/SONY/sonyvault/SONY88/SONY88.html

 

Ik heb als aandenken, een voorloper daarvan gerestaureerd de ST-80.

Het is héél compact gebouwd met drie printen op elkaar.

Ja die, schattige apparaatjes  (zie je post een beetje laat).

 

PS Heb nog steeds die Pioneer sx434 receiver hier staan. Kwam er afgelopen jaar niet van om m even langs te brengen en nu werk ik in Brussel (dus dat is wat ver om). Maar hij staat droog, dus wellicht komt er nog een keer een gelegenheid.

[Guest tubejack]

Jack, hoeveel uren steek je werkelijk in zo'n restauratie?

Deze TU-919  ongeveer 8...9 uur.  Verdeeld over 3 dagdelen.

6 reken ik ook daadwerkelijk door + onderdelen natuurlijk.

 

Rest is "uitzoek werk"  of met een mooi woord "research"

Bij de volgende TU-919, is dàt natuurlijk veel eenvoudiger.

 

Bij de grootste Sansui de TU-X1 16...18  uur werk,  verdeeld over een week.

 

[kappa7]

Tis weer een juweeltje geworden Jack.

[Ivan10]

Allemachtig, Jack! Wat een werk! Goed hoor! Dat is toch niet die tuner met dat 'ongelukje'?

[Guest tubejack]

Dank je George die TU-919  klinkt weer  prachtig  en doet weinig of niets  onder voor heel dure exemplaren.

(Nee gelukkig niet, Ivan...)

 

Ik heb vandaag mijn werkplek boven opgeruimd en deze 16 kilo zware  Optonica SA-2121 uit 1978 neergezet.

Alleen de voeding overgeschakeld van 220 naar 240volt omdat er nu 230 uit onze stopcontacten komt.

Verder niks......

 

Kraak een beetje bij het afstemmen. Maar de ontvangst en het geluid  is uitstekend.  

Het hele apparaat straalt een zeldzame degelijk uit en zo is hij ook gebouwd.

 

Wat bijzonder is, dat de versterker gemaakt is voor 4Ω   Bij die impedantie is hij op zijn best.

Vermogen en aansluitingen zat.  Ook van die handige klemmende luidspreker aansluitingen.

Misschien dat ik hem nog een keer restaureer,  dat is hij zeker waard.

 

[spido]

In het topic "Brom en Ruis" (Ontwikkelingen/Techniek) wees ik er op dat een aantal door de deelnemers aan de discussie beschreven problemen met luidsprekerkasten al in het midden van de jaren '60 van de vorige eeuw heel effectief werden aangepakt in het ontwerp en de constructie van de Leak "Sandwich" luidspreker.

Maar in deze rubriek "Vintage" zou die bijdrage beter passen. Daarom neem ik de vrijheid om hem hier nogmaals te plaatsen; nu in een lichtelijk bewerkte versie.

 

 

Veel van de hier gesignaleerde problemen met:

 

- staande golven in de kastwanden (veel hoger in frequentie dan menigeen denkt, en voor een belangrijk deel te voorkomen door stijve constructie en voorts vrij eenvoudig te dempen met bitumen!) en

- staande golven in de binnen de kast opgesloten luchtkolom (veel lager in frequentie, en niet zo eenvoudig te dempen met rollen BAF o.i.d.!)

werden al effectief getackled door Leak in de jaren '60, met het ontwikkelen van de oorspronkelijke Leak "Sandwich" luidspreker.

 

• De tweeter (conus type met open achterzijde) zat in een gedempte, aan de achterzijde afgesloten plastic nis in de wooferkast, maar was gemonteerd aan het afneembare voorzetpaneel (met het frontdoek). Wie de recente bijdrage van Ravon in het topic "Brom en Ruis" las, weet waarom dit een goed idee was.

(Ter verklaring: Ravon had er terecht op gewezen, dat een luidsprekerunit die wordt voor hogere frequenties de kastwanden in trilling kan brengen en zo staande golven in de kastwanden kan veroorzaken. Mechanische ontkoppeling van zo'n hogetonen-unit van de kast kan daarom kleuring voorkomen. Bovendien bedenke men dat een in zijn geheel trillende hogetonenluidspreker ernstige dopplervervorming kan veroorzaken en een akoestische resonantiekring (stemvork-effect) kan vormen met de luidsprekerkast.)

 

• De woofermagneet was met een vast tapeind, dat door een houten blok werd gevoerd, vastgeschroefd aan de achterwand van de kast. Hierdoor werd een hoge stijfheid van de beide grootste panelen en van de kast als geheel gerealiseerd.

 

• De kastwanden waren gemaakt van 12 mm multiplex, aan de binnenzijde gedempt met minstens net zo dik bitumenvilt. Zoals de BBC monitors later bevestigden, was dit qua gewicht, kosten, formaat en geluidskwaliteit een voor normale huiskamers en beschaafde muziekpraktijk optimale bouwwijze. 

 

• Als demping voor de luchtkolom in de kast werden twee luchtige rollen BAF gebruikt: één boven de woofer + het houten blok, en één er onder.

 

 

Andere interessante détails waren ondermeer:

- de sandwich conussen (aluminiumfolie - polystyreenschuim - aluminiumfolie), die ca. 200 keer zo stijf waren als conventionele conussen (papier, aluminium, plastic) en break-up vrij waren over een heel groot werkingsgebied ("piston action");

- de vrijwel weerstandsloze, loodzware bandspoel in serie met de woofer, die optimale elektrische demping door de versterker garandeerde;

- de 15Ω (nominale) impedantie, voor optimale aanpassing aan de buizenversterkers van die dagen;

 

- het zeer compacte (60 liter) geheel gesloten ("drukkamer") systeem in combinatie met een 32,5 cm woofer met heel lage free-air eigenresonantie: een veel lagere (reflex!) afstemming was wel mogelijk geweest, maar Leak koos voor maximale vervormingsvrijheid en controle. 

 

 

 

 

 

P.S. 170 Hz heeft een totale golflengte (positieve plus negatieve sinus) van ca. 2 meter. Maar Threshold heeft wèl gelijk, wanneer hij stelt dat die frequentie een staande golf in een luchtkolom van 1m kan opwekken, want hiervoor is ¹/₂ λ (halve golflengte) genoeg!