Audio Dogma's (1): Ontkoppelen Is Goed.

[threshold]

De audiowereld zit vol met dogma's. Soms verdedigen we ze met hand en tand, omdat we overtuigd zijn van ons gelijk en omdat ze overeenkomen met onze ervaring. Totdat we er achter komen, dat de werkelijkheid genuanceerder is, of dat we het gewoon al die jaren mis hebben gehad. Al die doctrines en overtuigingen weerhouden ons er van om lekker creatief bezig te zijn, op zoek zijn naar een betere geluidsweergave, of om de oplossing voor een bepaald probleem te vinden.

 

Jarenlang heb ik lopen te verdedigen dat je draaitafels en andere bronnen zoveel mogelijk moet ontkoppelen, zodat het signaal zo min mogelijk wordt beinvloed door trillingen van buiten. Zo stond mijn draaitafel op 4 grote slappe veren, waardoor feedback geen enkele kans had. Thorens en Linn doen het toch ook zo...Experimenten, jaren geleden, met verschillende draaitafels (zonder subchassis) bevestigden tevens mijn gelijk. Het geluid werd altijd rustiger en ruimtelijker dan wanneer de draaitafel gewoon op z'n eigen pootjes op het meubel stond.

Tot vandaag. Veren weg, kleine spikes eronder, en het geheel speelt in een hogere klasse! Er is wel meer feedback van de luidsprekers, het geluid is iets onrustiger, maar ook levendiger, heeft meer attaque, en het stereobeeld is veel preciezer. En: een probleem met het hoog is voor het grootste gedeelte opgelost!

 

Nu kunnen we eindelijk weer verder, op weg naar een betere geluidsweergave, nu dit station is gepaseerd.

 

Zijn er leden met een gelijke ervaring? Het lijkt me interessant om dat hier te delen.

[thingman]

De audiowereld zit vol met dogma's. Soms verdedigen we ze met hand en tand, omdat we overtuigd zijn van ons gelijk en omdat ze overeenkomen met onze ervaring. Totdat we er achter komen, dat de werkelijkheid genuanceerder is, of dat we het gewoon al die jaren mis hebben gehad.

[.............]

Zijn er leden met een gelijke ervaring? Het lijkt me interessant om dat hier te delen.

 

Ja, ik ben er recentelijk achter gekomen dat de moeite die ik heb gedaan om mijn apparatuur te ontkoppelen, door het toepassen van peperdure of absurde audioracks, contraproductief heeft uitgepakt.

Het bleek simpelweg het beste om de apparatuur gewoon op de grond te plaatsen, zonder meer, en dan klinkt het duidelijk beter dan wanneer het op een exotisch racks met kostbare ontkoppelfilosofie staat.

Ik was dus jarenlang bezig om met dure racks de apparatuur zoveel mogelijk te isoleren van de ruimte waarin het spul moet spelen, en dat is één theorie en ingang, maar voor mij een tegennatuurlijke.

De andere theorie en ingang behelst precies het omgekeerde: koppel apparatuur juist zoveel mogelijk aan de materialen van de ruimte. Vooral als er in die ruimte gestreefd is naar zoveel mogelijk gebruik van natuurlijke materialen is deze optie bevredigender dan die met de exotische racks.

[robx]

voor mij werkt een combi het best: experimenteren wat je eronder zet (dat varieerde bij mij per apparaat, zware dingen doen het het best op de eierdopjes met knikker er in). en dan gewicht er boven op. op de tuner, vv, cd speler een plaat steen (met vilt ertussen wel). en op de eindversterker en luidsprekers staat een zak met 2kg vogelzand.

 

 

groet

[Guest]

Onderzoek naar een specifieke situatie (ongewenste trillingen in bv. een draaitafel) leidt tot oplossingen die in specifieke gevallen werken.

Zie: AR, Thorens, Ariston, Linn enz. met hun afgeveerde loopwerken.

 

Er zijn ook massaloopwerken. Die zijn ervoor gemaakt om zeer stabiel te staan zonder ontkoppeling whatsoever.

 

Nu zijn er mensen die de oplossingen voor het specifieke subchassis-geval (ontkoppelen) toepassen op een massatafel en dan zeggen dat dat beter is want ze nemen een verandering waar (als dat al zo is).

De volgende stap is dat de versterker, CD speler enz. ook ontkoppeld moeten worden.

 

Nu is die oplossing die eerst voor 1 geval gold, een dogma geworden. Zo werkt dat dus.

 

Net als snaaraandrijving. Is dat goed voor een draaitafel dan zal dat ook wel goed zijn voor een CD speler, niet?

Nee, niet. Wie gaat meten aan een snaaraangedreven loopwerk ziet dat de meetwaarden (signaalafgifte fotodiodes in de laser) enorm staan te wapperen en mag het een wonder heten dat de rest van de verwerkingsketen incl. DAC er geen last van heeft.

Daarmee doe ik overigens geen uitspraken over eventuele hoorbaarheid, laat staan wat beter is.

 

 

En verder raken we hier aan een gebied wat op zijn minst vaag is te noemen want veel zoniet alles in dit gebied is niet meetbaar.

Miracle Wraps, Aurios dempers, Harmonics voetjes, Master Base en, jawel, gehakt zijn dingen die zich niet laten meten met de gebruikelijke methoden.

Gaan we het signaal aan de ingang van de versterker eens vergelijken (dat kan heel simpel met een goede oscilloscoop) met wat er aan de uitgangsklemmen wordt aangeboden dan zien we met of zonder al die grappen geen enkel verschil.

TOCH zijn er heel wat mensen die die additieven WEL horen.

 

Voor mij mogen kabels ook onder deze categorie geschaard worden trouwens.

Zullen verschillen op micro-niveau nog wel te meten zijn, het zal zich ver onder de menselijke gehoorgrens afspelen en dus zeg ik dan dat de gehoorde verschillen niet gebaseerd kunnen zijn op meetbare electro-technische verschillen.

 

 

Betekent dit dat het nu allemaal onzin is en dat je geen verschillen zult horen?

NEE, dat beweer ik niet. Ook ik hoor dingen (of meen te horen) in niet-meetbare foefjes die voor mij werken.

En dan zal het mij (als techneut nog wel, jaja) echt HEMA-worst wezen of e.e.a. is gebaseerd op eventueel nog niet ontdekte fysica, of factoren die we nog niet weten te meten, of dat het allemaal tussen mijn oortjes zit.

Omdat ik op dat moment gewoon van mijn muziek zit te genieten en niet technisch aan het luisteren ben.

 

En daarom zal ik ook nooit iemands waarneming in twijfel trekken.

Ik ga wél vragen stellen als iemand daar een electro-technische basis aan wil meegeven die niet klopt of niet kan kloppen.

[Hans van Liempd]

Het is met ontkoppelen maar wat je wilt bereiken.

 

1. trillingen van het apparaat niet doorgeven aan de ondergrond (vooral bij speakers en CD spelers).

2. trillingen van de ondergrond niet doorgeven aan de electronica (vooral bij buizenapparatuur en platenspelers)

 

Er zijn ook een grote verschillen tussen de manier van ontkoppelen. De kogels b.v. ontkoppelen in vertikale richting nauwelijks, in horizontale richting echter vrijwel alles. Rubber voetjes dempen in alle richtingen. En sandwichelementen met honoingraat (Masterbase) ontkoppelt alleen hoge frequenties. Spiraalveren ontkoppelen in alle richtingen, maar dempen niks.

 

Dan is er nog het massa veersysteem. Ieder apparaat en ieder component is er een. Hoe groter de massa en hoe slapper de veer hoe lager de frequentie.

 

Op mijn installatie:

 

1. draaitafel (Transrotor Fat Bob":

op een plaat natuursteen, deze op een plaat rubber en die weer op natuursteen maar een andere soort. Dit hele spul staat op kogels. Lage frequenties worden door de kogels ontkoppelt en hoge frequenties gedempt door de sandwich van steen en rubber.

 

2. CD speler (Consonance Droplet)

Als de draaitafel.

 

3. Voorversterkers

Stenen plaat in zwaar houten rek. Op de plaat de eierdoppen waar de versterkers rechtreeks op staan. Dit onder het motto... baat het niet dan geeft het moed..

 

4. Eindversterkers:

Als de voorversterkers, maar dan i.p.v. in het rek, op de vloer.

 

5. Luidsprekers (Wilson Watt/Puppy 5):

Stenen plaat op de vloer, daarop eierdoppen met kogels en daarop weer een stenen plaat. Op de laatste plaat staan de speakers met op spikes. Dit lijkt onlogisch, maar de vloer onder de luidsprekers is dan wel van steen, maar ook redelijk licht. Trillingen van de speaker komen zo dus minder in de vloer. Op advies van Ruud heb ik de kogels er eens tussenuit gehaald. De kogels zouden de pulsrijkheid van het laag n.l. verprutsen. Maar ik wist niet hoe snel ze terug gingen. Het stereobeeld was n.l. zonder kogels veel slechter. Bovendien zijn mijn speakers loeizwaar. Ik voel ze dus helemaal niet trillen op de kogels.

 

Al met al niet wetenschappelijk onderlegd, maar nu het zo staat klinkt het zoals het nu klinkt. Voor mij voldoet dat.

 

[Karma]

Bij mij is door ruim experimenteren in mijn set duidelijk geworden dat de audiospullen absoluut ontkoppeld moet worden. Het audiorack zelf is ontkoppeld met spikes met de puntjes naar de vloer en de individuele platen waarop de audiospullen staan zijn ook allemaal ontkoppeld met spikes met de puntjes naar boven. Ik heb een test gedaan met graniet met vier siliconen voetjes eronder. Dat bracht ook verbetering in termen van bijvoorbeeld rust maar maakte het geluid wat mij betreft ook wat killer. Ik heb beuken geprobeerd maar gebruik nu esdoornhout als ondergrond voor de apparatuur. De speakers staan op spikes met de puntjes naar beneden. Mijn draaitafel staat op een Rega rack aan de muur. Als je set verder af is kan experimenteren zich in sommige gevallen wel lonen.

[Hans van Liempd]

Spikes ONTkoppelen niet, maar KOPPELEN...

 

[stefk]

Hoi Hans

 

Ik ben er nog steeds niet uit of ik mijn Masters 3 het liefst hoor zonder spikes op de houten wiebel vloer of met spikes

In mijn herinnering is het met spikes puntiger fractie meer detail en precisie maar zonder leeft het meer

[Hans van Liempd]

De spikes in jouw houten vloer geprikt zorgen eigenlijk nog niet voor een gekoppelde opstelling. De planken liggen tenslotte los (of zijn deze aan de vloer gelijmd, dan is het wat anders).

 

Zoals je weet staan mijn speakers helemaal los, maar met jouw dansende dochters zou ik dat maar niet doen..

 

[threshold]

 

Al met al niet wetenschappelijk onderlegd, maar nu het zo staat klinkt het zoals het nu klinkt. Voor mij voldoet dat.

 

 

Er is, voor zover ik het weet, geen wetenschap die hier passende modellen voor maakt. Maar het is wel degelijk te onderbouwen. Het lijkt audio-voodoo maar hoeft het niet te zijn.

Het hele trillingsgebeuren in een draaitafel of luidspreker is volgens mij dermate complex, dat het niet in een keer te bevatten is. Maar losse elementen in dat systeem kunnen tegenwoordig (met computers en vele trillingsopnemers, of met een laser) in beeld worden gebracht.

Met het compleet ontkoppelen (het aan draadjes, veren, ophangen e.d.) kan de trillingsenergie niet weg en blijft het hangen. Als je een plaat draait met de versterker UIT, dan hoor je nog wel wat er wordt gespeeld. Dat is niet alleen de naald die je hoort, het moet ook wel de arm zijn, de basis etc. Mijn theorie: die trillingen moeten ook weg en geleidelijk worden gedempt, en er ontstaat door alle verschillende geluids-snelheden in de verschillende materialen (aluminium, hout, perspex, rubberen voet, etc.) steeds een weerstand tussen de materialen, waarmee de golf voor een deel wordt gereflecteerd, ...terug de arm de arm in, het element in .

Nou ja, een draaitafel maken is ook een kunst. Of beter: een vak.

[VANZOMERENG]

Er zijn vele wegen om trillingen te reduceren

 

Zo zit in het (holle) chassis van platenspeler Clearaudio type Ovation,

helemaal vol met 100.000 metalen kogeltjes.

[VANZOMERENG]

Zo heb ik mijn audiocomponenten in mijn "glazen" audiorack met deze geavanceerde High-end trillingsdempers ontkoppeld

Bijkomend voordeel is (met name bij wat lichtere componenten) dat e.e.a niet snel gaat schuiven op het gladde ondergrond.

 

Geen geouwehoer met luistersessies, ABX-en etc... gewoon eronder die dingen en gaan met die banaan.

[Seed7]

en wie van jullie heeft al eens daadwerkelijk trillingsmetingen uitgevoerd? Modal analyses? Gewoon eens aan verschillende componenten van een apparaat meten wat en hoe dat trilt, hoe en wat en waardoor het aangestoten wordt en in welke mate? Gewoon helemaal los van wat voor effect dat op de geluidskwaliteit heeft? Hoe komt de trillingsenergie bij het component en wat gaat dit als gevolg hiervan doen?

 

Ik heb hear eens geprobeerd een draad te starten "wat is het bestaansrecht van een massaloopwerk als het op een actieve lucht gedempte tafel altijd beter klinkt / is?"

[robx]

ow ja trilling ... het dempen van de forse koelribben in de eindversterker was erg goed te horen. even opletten dat je de warmte afvoer niet belemmert.

 

groet

[Guest]

en wie van jullie heeft al eens daadwerkelijk trillingsmetingen uitgevoerd? Modal analyses? Gewoon eens aan verschillende componenten van een apparaat meten wat en hoe dat trilt, hoe en wat en waardoor het aangestoten wordt en in welke mate? Gewoon helemaal los van wat voor effect dat op de geluidskwaliteit heeft? Hoe komt de trillingsenergie bij het component en wat gaat dit als gevolg hiervan doen?

 

Ik heb hear eens geprobeerd een draad te starten "wat is het bestaansrecht van een massaloopwerk als het op een actieve lucht gedempte tafel altijd beter klinkt / is?"

 

Geen metingen uitgevoerd (heb daar de spullen niet voor), wèl gezond verstand gebruiken en lezen wat anderen gedaan hebben.

In de jaren '80 hebben oa. Henk Schenk en Aalt Jouk vd Hul voor Audio & Techniek metingen uitgevoerd aan draaitafels middels versnellingsopnemers en zelfs met aparte elementen op aparte armen naast de bestaande arm/element combinatie.

Daaruit kwamen wat leuke conclusies, staat me bij dat zwaar gemodificeerde Thorensen niet altijd beter presteren ......

 

In Audiopinie van Rudolf Bruil heeft ook een hele artikelenreeks gestaan over alle mogelijke facetten van draaitafels, met een grote voorliefde voor het grote Verdier loopwerk. Niet geheel toevallig ook luchtgedempt.

 

Mijn persoonlijke luisterervaringen: een zwaar massaloopwerk (er bestaan ook lichte!) klinkt meestal meer naar een CD speler: strak, stabiel, op het klinische af.

Subchassistafels (lichte) klinken levendiger, warmbloediger.

Alles wel met snaaraandrijving.

 

Met randaandrijving heb ik geen recente ervaringen (vroeger wel Lenco's gehad) maar ik hoor daar tegenwoordig goede verhalen over.

De laatste keer dat ik een Garrard 401 hoorde was ik niet echt onder de indruk. Maar dat was een oudje en met SME3009-III met een MM element dus dat zegt ook weer niet zoveel.

Wil nog eens bij Ruud gaan luisteren hoe een modern element (Soundsmith) presteert in zijn tangentiale luchtarm op die Garrard.

[r.a.v.o.n]

en wie van jullie heeft al eens daadwerkelijk trillingsmetingen uitgevoerd? Modal analyses?

Ik doe dat soort dingen beroepsmatig. Ik heb mijn luidsprekers op glasbuffers van een paar cent per stuk staan. Uit trillingsmetingen bleek dat dat voldoende was om bepaalde laagproblemen op te lossen. Als je serieus en doelmatig bezig wilt met verbeteren van akoestiek ontkom je niet aan het meten van trilling aan vloeren, wanden en dragende constructies.

 

Trilling meten aan kleine en lichte componenten van audio spullen is prima te doen maar dan raad ik wel contactloze metingen aan. Versnellingsopnemers zullen door hun eigen gewicht de metingen beinvloeden.

[r.a.v.o.n]

Ik was dus jarenlang bezig om met dure racks de apparatuur zoveel mogelijk te isoleren van de ruimte waarin het spul moet spelen, en dat is één theorie en ingang, maar voor mij een tegennatuurlijke.

De andere theorie en ingang behelst precies het omgekeerde: koppel apparatuur juist zoveel mogelijk aan de materialen van de ruimte. Vooral als er in die ruimte gestreefd is naar zoveel mogelijk gebruik van natuurlijke materialen is deze optie bevredigender dan die met de exotische racks.

Zo blijf je lekker hobbyen.

[r.a.v.o.n]

En daarom zal ik ook nooit iemands waarneming in twijfel trekken.

Oh jazeker. Ongekwalificeerde waarnemers nemen vaak slecht of onvolledig waar en hebben vaak de neiging om verkeerde conclusies uit hun waarnemingen te trekken. Ik trek ook altijd mijn eigen waarnemingen in twijfel, dat dwingt mij tot het controleren en verifieren van mijn bevindingen.

[Seed7]

ik heb eind jaren 80 een paar jaar de mazzel gehad over uitstekende trillingsmeetapparatuur te kunnen beschikken, zowel met versnellingsopnemers in vele soorten en maten als contactloze lasers (en laserinterferometers). Na veel gehobby met dat spul in de weekeinden en diverse trainingen in Denemarken bij de leverancier van het spul ben ik er wel achter dat op dit gebied (ongeschoolde) intuitie niet werkt en dat bijna alles wat in de audiowereld wordt aangeboden (geheel) niet waarmaakt wat het beloofd. Te beginnen met spikes en cones (hoe om dan ook), het zou me niet verbazen dat het grootste effect van die dingen is dat je speakers een paar cm hoger komen te staan.

 

Zomaar veel massa is net zo zinloos als zomaar afveren, of zomaar overal bitumen plakken, of zelfs zomaar bracen van een speaker. Heel gericht de juiste materialen inzetten kan spectaculaire resultaten/verbeteringen opleveren.

 

Als je je apparatuur wilt ontkoppelen zou ik beginnen het spul in een andere ruimte te zetten dan waar geluisterd wordt, zo ver mogelijk weg van de luidsprekers. Wat niet aangestoten wordt trilt / resoneert ook niet.

 

Even afgezien van een mechanische component als een draaitafel, wat is nu eigenlijk het probleem waarvoor koppelen / ontkoppelen de oplossing is?

 

Ik merkte op een gegeven moment dat mijn voorversterker een hele hoge toon produceerde als ik snel met m'n vinger over de bovenkant van de kast wreef. Ook bij bepaalde muziekstukken hoor de ik dit. Blijkbaar zijn die buisjes op een of andere manier gevoelig voor trillingen. Na enig onderzoek heb ik gewoon een dikke plak steen op de kast gelegd, hierdoor resoneert het deksel niet meer en dus de buizen niet meer. Helemaal gelukkig ben ik hier niet mee wat ik heb hierdoor ook het gevoel dat de schakeling op een of andere wijze niet helemaal stabiel is. Maar, niks spikes of cones of rubber voetjes of stinkende bitumen oid en het apparaat is nog geheel origineel en niet "verschlimbessert".

[r.a.v.o.n]

Te beginnen met spikes en cones (hoe om dan ook), het zou me niet verbazen dat het grootste effect van die dingen is dat je speakers een paar cm hoger komen te staan.

Beetje kort door de bocht. Het effect van een harde opstelling (zoals je met spikes bereikt) is dat de omgeving deel gaat uitmaken van een mechanisch systeem. In het algemeen wordt een systeem daardoor mechanisch stijver. Of dat gunstig is hangt van de situatie af. Zoals ik al schreef is het bij mij thuis beter om luidsprekers zacht op te stellen, bij een ander kan het beter zijn om juist een harde opstelling te kiezen.

Zomaar veel massa is net zo zinloos als zomaar afveren, of zomaar overal bitumen plakken, of zelfs zomaar bracen van een speaker.

Dat is voor een audiofiel die graag met zijn spullen klooit juist zeer zinvol. Onschuldig tijdverdrijf.

Als je je apparatuur wilt ontkoppelen zou ik beginnen het spul in een andere ruimte te zetten dan waar geluisterd wordt, zo ver mogelijk weg van de luidsprekers.

Ontkoppelen of koppelen is voor mij nooit het doel maar altijd een middel. Hoe je dat uitvoert hangt af van de situatie.

...wat is nu eigenlijk het probleem waarvoor koppelen / ontkoppelen de oplossing is?

Koppelen kan een oplossing zijn voor problemen door een te lage stijfheid, ontkoppelen kan een oplossing zijn voor problemen door ongewenste overdracht van mechanische energie.

[threshold]

In Stereophile heeft eens een heel uitgebreid en gedegen artikel gestaan over koppelen en ontkoppelen, zoals je maar zelden zag in een audioblad. Om de zaak te versimpelen namen ze een plaat (plank) als voorbeeld, die op bepaalde plaatsen harder trilde dan op andere, door de geometrie, de geluidssnelheid van het materiaal, de demping etc. etc. Een plaat (plank) die volledig ontkoppeld is, trilt vooral bij de uiteinden heel hard. Wat de bedoeling van spikes is, om die onder de locaties te plaatsen die het minst trillen. Want je wil dat die plaat, als onderdeel van een apparaat, zo weinig mogelijk trilligen opvangt.

Maar bij luidsprekerbouw moet je, wat Seed zegt, juist bracen op die plekken, waar de ergste trillingen voorkomen.

Het is dus heel belangrijk dat je weet wat je doet. Zomaar bitumen plakken zal in veel gevallen alleen de trillingen naar lagere frequenties brengen (door de grotere massa). De demping werkt pas bij hele grote hoeveelheden. Wat echter veel beter is, is om een sandwich-constructie te maken met de bitumen in het midden. Die zorgen dan pas voor een hoge wrijvingsweerstand.

Een draaitafel moet de trillingen, die uit de arm komen, op de een of andere manier kwijt. Ze moeten dus niet gereflecteerd worden, terug de arm in.

Spikes, die onder de luidsprekers aan de randen worden geplaatst, koppelen de luidspreker met de kopse kanten van de zijwanden. Je mag verwachten, dat daar de verticale trillingsenergie vele malen lager is dan midden onder de onderplaat van de luidspreker. Het stevig verankeren van een luidspreker aan de betonnen vloer zou logischerwijs een betere en dynamischer laag weergave moeten geven. De luidspreker moet zich ergens tegen kunnen afzetten.

[Ruud]

Het stevig verankeren van een luidspreker aan de betonnen vloer zou logischerwijs een betere en dynamischer laag weergave moeten geven. De luidspreker moet zich ergens tegen kunnen afzetten.

Juist, ik had mijn speakers op Aurios ontkoppelaars staan, metingen gaven aan dat de impuls zwakker werd weergeven.

Nu gekoppeld aan de vloer is daar niets meer van te bespeuren. Dus voor mijn situatie geen ontkoppelde speakers meer.

[Hans van Liempd]

De luidspreker moet zich ergens tegen kunnen afzetten.

 

Dat doet ie toch... de kracht waar de conus mee vooruit gedrukt wordt, wordt door de korf opgevangen. Deze loopt naar de voorkant van de kast waar de surround van de conus weer vast zit. Het gaat dus alleen om de versnellings- en vertragingkrachten van de massa van de conus. En die weegt vrijwel niks. Bovendien is een luidsprekerkast in verhouding enorm zwaar.

 

Een ander probleem kunnen de luchtresonaties in de kast zijn (drukverschillen). Maar die verplaatsen de kast niet.

Drukverschillen in de luisterruimte zelf kunnen behoorlijk zijn. Een vloer (vrijdragend) kan er van gaan trillen en dat komt dan met de spikes weer op de luidsprekerkast.

 

Ontkoppelen hoeft dus geen enkel probleem te zijn, eerder een voordeel.

 

Koppelen zou bij een vloer die op zand ligt wellicht wél een goede oplossing zijn.

 

 

[r.a.v.o.n]

Wat de bedoeling van spikes is, om die onder de locaties te plaatsen die het minst trillen.

De uitleg van dat trillende paneel ken ik en die uitleg is niet volledig en misschien wel grotendeels irrelevant. Ten eerste resoneren luidsprekerpanelen niet bij zeer lage frequenties. Pak maar een stuk MDF van 300x300x18 mm en klop erop. Dat zijn geen basfrequenties die je dan hoort.

Ten tweede is de vervorming als gevolg van de gedwongen trilling van een paneel door luchtdruk in de kast bij lage frequenties waarschijnlijk nihil. Ten derde heeft plaatsing op rubbertjes wat betreft contact van het onderste paneel met de vloer hetzelfde effect als plaatsing op spikes.

 

Hoe het wel werkt? Ik heb hier een case waarin horizontale krachten uit de luidspreker de vloer in verticale richting aanstoten. Het zou mij niet verbazen als de achterliggende theorie voor alle vloerstaande luidsprekers geldt.

[r.a.v.o.n]

Het gaat dus alleen om de versnellings- en vertragingkrachten van de massa van de conus.

Nee. De conus zet zich af tegen de lucht. Het gevolg is een moment wat de luidspreker voorover resp achterover doet kantelen of buigen. Dat moment moet worden geneutraliseerd en dat gebeurt in verticale richting via de luidsprekervoet al dan niet voorzien van spikes of rubbers.