Jump to content

de K&E betonnix 230


erik klijnsmit
 Share

Recommended Posts

Van het fenomeen baffle-step heb ik inmiddels diverse omschrijvingen gelezen.

De meest logische is eigenlijk m.i. de volgende: baffle-step is een verzamelnaam voor de interferentieverschijnselen in het lagetonengebied, die het gevolg zijn van de akoestische relatie tussen direct geluid (vanaf de luidspreker) en indirect geluid (vanaf de wanden, vloer, plafond).

 

Alle reflecties die dank zij hun grote golflengte nog in gelijke fase zijn met het directe geluid, versterken (relatief) de basweergave.

De akoestische demping van de omgeving van de luidsprekers en de afstanden van de luidsprekers met de wanden spelen hierbij een belangrijke rol.

Link to comment
Share on other sites

De akoestische demping van de omgeving van de luidsprekers en de afstanden van de luidsprekers met de wanden spelen hierbij een belangrijke rol.

De akoestische demping heeft wel invloed op de basweergave, maar staat in principe los van het fenomeen bafflestep.

 

Bafflestep is de overgang van afstraling van een vlak naar afstraling rondom. De twee extremen kun je als volgt voorstellen: een luidspreker ingebrouwd in een oneindig grote wand. Ook wel afstralen in 2pi genoemd. De andere extreem is een perfecte puntbron: voor alle frequenties rondom afstraling, wat aangeduid wordt als 4pi.

 

Een speaker heeft een eindige baffle. Korte golflengten zien de speakerwand als nagenoeg oneindig. Lange golflengten zien slechts een deel of helemaal geen baffle. De bafflestep van een bolbehuizing heeft een 'ideaal' geleidelijk verloop van 0dB naar -6dB in de lage frequenties. Hoe groter de bol, hoe lager de omslagfrequentie. Door het precieze verloop van de bafflestep kun je dit ok makkelijk 'ideaal' compenseren in het filter. Een rechthoekige speaker laat echter een grilliger verloop van de bafflestep zien, afhankelijk van de afmetingen van de baffle en de plaatsing van de units.

 

Diffractie heeft veel te maken met bafflestep, maar het is iets anders. Het is slecht een verstrooiing van het geluid, wat in principe los staat van de geleidelijk trent van 0 naar -6dB die bafflestep veroorzaakt.

 

De theoretische bafflestep is dus 6dB. Maar het is onverstandig om die 6dB ook volledig te compenseren in het filter. Dat komt omdat de kamer waar de speaker staat de bas weer oppompt. Door goede plaatsing kun je deze 'room gain' relatief geleidelijk houden. In de praktijk is 4dB compensatie bij de audiofiel verantwoorde opstelling van de speakers (niet tegen de wand geplakt) precies goed om een goede balans in de basweergave te krijgen.

 

Groet,

Hans.

Link to comment
Share on other sites

Het is wel even een zijstapje in Eriks betondraad...

 

Zijn er ook schakelingen die een instelbare BS correctie mogelijk maken (bv 2, 4 of 6 db, wellicht ook het kantelpunt)?

Alles is schakelbaar/instelbaar :)

 

Actief zou dat niet erg moeilijk moeten zijn. Hier staat een schakeling met de benodigde berekeningen voor 3/6dB. Je kunt ook een Linkwitz transform misbruiken, iets uitgebreidere schakeling, maar ik denk makkelijker (en flexibeler) te stellen dan de schakeling hierboven.

 

Passief wordt een stuk lastiger omdat:

- passief filtert alleen weg en versterkt niet zoals actief

- het impedantieverloop van de speakers de boel kan verstoren

- de wisselwerking met overige fileronderdelen is ook een bron van afwijkingen van het gewenste resultaat.

Ik zie daarom niet een kant en klaar recept voor passieve filters. De scheiding tussen woof en mid op de bafflestep freq leggen en de impedantie van alle units gladstrijken biedt wellicht mogelijkheden.

Link to comment
Share on other sites

Da's makkelijk: Als alle units tegelijkertijd een signaal voorgeschoteld krijgen, wordt dit signaal door de verschillende units tegelijkertijd in hetzelfde vlak (t.o.v. de luisteraar) weergegeven (filter buiten beschouwing gelaten). De A.C. hoeft overigens niet met de spreekspoel overeen te komen. Alleen een meting laat zien waar de A.C. zich bevindt, of in ieder geval de relatieve A.C. vergeleken bij de andere units de luidspreker.

Link to comment
Share on other sites

Zulke verspringende baffles (of baskasten met ollekebolleke-stapelboksjes voor midden en hoog) wekken de illusie dat ze breedbandig faserein kunnen werken: alle frequenties werden immers vanaf dezelfde diepte-as geproduceerd?

Die illusie werd verbaal begeleid door fabrikanten, importeurs en haaifaai-broodschrijvers.

 

Een aantal dingen bleken echter roet in het eten te gooien: fasedraaiingen door wisselfilters, faseverloop door spreekspoelinductie, uiteenlopende reactietijden (stijgtijden) van units, m.n.

In het begin van de jaren tachtig waren verspringende baffles (bijv. B&W DM-6) en ollekebollekes (bijv. B&W 801 en KEF RR-105II) een tijdje in de mode.

Recensenten die van plan waren om van zulke luidsprekers de blokgolfprestaties te publiceren, werd duidelijk gemaakt dat dit niet op prijs werd gesteld...

Link to comment
Share on other sites

Alleen een meting laat zien waar de A.C. zich bevindt, of in ieder geval de relatieve A.C. vergeleken bij de andere units de luidspreker.

ja, maar volgens 50% van mijn literatuur (dus of t boek van Joe D'A of dat van Vance D, weet t ff niet zeker meer) komt dat in vrijwel alle gevallen vrij goed overeen met de voorste poolplaat

Link to comment
Share on other sites

Alleen een meting laat zien waar de A.C. zich bevindt, of in ieder geval de relatieve A.C. vergeleken bij de andere units de luidspreker.

ja, maar volgens 50% van mijn literatuur (dus of t boek van Joe D'A of dat van Vance D, weet t ff niet zeker meer) komt dat in vrijwel alle gevallen vrij goed overeen met de voorste poolplaat

Hans heeft wat mij betreft gelijk in weerwil wat de boekenschrijvers neerpennen. Metingen gaven aan dat het AC iets voor de voorste de poolplaat lag v.w.b. conus luidsprekers. Spido heeft ook gelijk dat meestal het looptijdsverschil prima met het wisselfilter gecompenseerd kan worden.

 

Je kunt de ondelinge afstand per speakerset bepalen (voor b.v. de mid/tweeter combo) door op een 2 kanaals scoop apart het faseverschil van die mid en tweeter te bekijken met een sinus op de x-over frequentie. Het is dan een kwestie van naar voren en naar achteren schuiven van de tweeter totdat de fase hetzelfde is als van de mid. Het signaal van de signaalgenerator is dan je referentie signaal.

 

Maar nogmaals zoiets is niet echt nodig.

 

;)

Link to comment
Share on other sites

(...) Spido heeft ook gelijk dat meestal het looptijdsverschil prima met het wisselfilter gecompenseerd kan worden.

 

Je kunt de ondelinge afstand per speakerset bepalen (voor b.v. de mid/tweeter combo) door op een 2 kanaals scoop apart het faseverschil van die mid en tweeter te bekijken met een sinus op de x-over frequentie. Het is dan een kwestie van naar voren en naar achteren schuiven van de tweeter totdat de fase hetzelfde is als van de mid. Het signaal van de signaalgenerator is dan je referentie signaal.(...)

Beste Pjotr,

 

Ik vind het belangrijk dat de twee overnemende units op de wisselfrequentie fasegelijk zijn. Dat klopt.

Dit zou je kunnen meten met Lissajous (X-Y meting): de ene unit op de X-as, de andere op de Y-as. Je hebt dan wel twee meetmicrofoons nodig, en je zult close-field moeten meten.

 

Maar ik vind het nog veel belangrijker dan de grondtonen en hun harmonische boventonen fasecoherent zijn (d.i.: gelijktijdig door het nulpunt gaan, enz.).

En dit kun je meten met

Link to comment
Share on other sites

Alleen een meting laat zien waar de A.C. zich bevindt, of in ieder geval de relatieve A.C. vergeleken bij de andere units de luidspreker.

ja, maar volgens 50% van mijn literatuur (dus of t boek van Joe D'A of dat van Vance D, weet t ff niet zeker meer) komt dat in vrijwel alle gevallen vrij goed overeen met de voorste poolplaat

Klopt helemaal. Die paar mm verschil maken in feite weinig uit, maar toch... waarom niet precies meten als je de mogelijkheid hebt :) Los daarvan, er moet toch gemeten worden, dus dat scheelt weer een paar minuten friemelen met liniaals e.d.

 

Ik vind het belangrijk dat de twee overnemende units op de wisselfrequentie fasegelijk zijn. Dat klopt.

Dit zou je kunnen meten met Lissajous (X-Y meting): de ene unit op de X-as, de andere op de Y-as. Je hebt dan wel twee meetmicrofoons nodig, en je zult close-field moeten meten.

Het kan ook met 1 microfoon, een arbitraire afstand (zolang de kamerinvloeden niet de meting gaan overheersen) en een stukje software (ook freeware verkrijgbaar voor dit doeleinde).

Link to comment
Share on other sites

Niet alleen raar, maar ook misplaatst!

Sorry.

Want van bedrog is alleen sprake bij opzettelijke misleiding.

En dat is lang niet altijd het geval, bij software.

Soms wel.

 

Veel suggestibele mensen hebben groot ontzag voor wat het beeldscherm en de printer zo resoluut en helder presenteren.

Maar altijd zijn de - voor het oog zeer overtuigende - resultaten fout, als gevolg van de beperkte kennis en inzicht van degenen die de software schreven.

 

De bekende theorie

Link to comment
Share on other sites

Ehm Spido:

 

"Zodra jij zonder computer een speaker kan maken die in staat is een blokgolf op mijn scoop te zetten, ongeacht de tijdsduur en de amplitude, dan neem ik m'n petje voor je af. "

 

Maar zover is het nog lang niet, jongen!

 

Blokgolven, betonnen speakers, spekstenen speakers ??? Is Spido soms speakerbouwvakker? .... ;)

Link to comment
Share on other sites

Niet alleen raar, maar ook misplaatst!

Sorry.

Want van bedrog is alleen sprake bij opzettelijke misleiding.

En dat is lang niet altijd het geval, bij software.

Soms wel.

 

Veel suggestibele mensen hebben groot ontzag voor wat het beeldscherm en de printer zo resoluut en helder presenteren.

Maar altijd zijn de - voor het oog zeer overtuigende - resultaten fout, als gevolg van de beperkte kennis en inzicht van degenen die de software schreven.

 

De bekende theorie

Link to comment
Share on other sites

Een groot tegenstander van computersimulaties en -approximaties verwoordde het aldus:

...<knip>...

Maar zover is het nog lang niet, jongen!"

Hij loopt een beetje achter... software is veel verder dan hij beweert. Neemt niet weg dat een goede speaker niet alleen maar op de tekentafel tot stand kan komen (hoewel ik een echte pro (Earl Geddes) heb horen beweren dat dat w

Link to comment
Share on other sites

1) Veel suggestibele mensen hebben groot ontzag voor wat het beeldscherm en de printer zo resoluut en helder presenteren.

Maar altijd zijn de - voor het oog zeer overtuigende - resultaten fout, als gevolg van de beperkte kennis en inzicht van degenen die de software schreven.

 

2) De bekende theorie

Link to comment
Share on other sites

(...) het is een peulenschil om zuiver en alleen op basis van een paar metingen en een stuk ontwerp software zoals LspCad Pro, Soundeasy (we zitten alweer op V9, nog niet aan toegekomen) o.i.d., een meerweg luidspreker te realiseren die op de plaats van meting een blokgolf kan weergeven. Off axis meten gooit natuurlijk onmiddellijk roet in het eten.

Beste DIY-Freak,

 

Ik denk dat jij dat ni

Link to comment
Share on other sites

Welke luidspreker kan volgens jou wel blokgolfjes laten zien? Ik ken er wel, die van Dunlavy. Maar dan nog alleen als je er op luisterafstand vandaan zit. Niet te meten dus zonder dode kamer. Of je laat hem in de lucht hangen aan een hijskraan. Ergens heel ver hiervandaan, anders kun je niet ruisvrij meten met al die geluidshinder van tegenswoordigs. Andersom, een 3-weg luidspreker bijvoorbeeld die op 1 meter afstand perfecte blokgolfjes laat zien, doet dat niet meer op 3 meter. Jammer maar helaas. Overigens, bij die onwaarschijnlijk stomme testen met die breedbandertjes die ik samen met DIY-Freak ga doen, nemen we ook wat fasetesten mee. Ik heb de elektronica toch al gebouwd (in een handomdraai maak ik van die actieve filters een fasedraaier) en die units zijn zo lekker faselineair van 300 tot 6000 Hz dat ze prima geschikt zijn voor dit doel. Ze laten prima blokgolfjes zien, alleen maar een beetje afgerond vanwege het ontbreken van output boven 10 kHz.

 

Groetjes, Jeroen

Link to comment
Share on other sites

Create an account or sign in to comment

You need to be a member in order to leave a comment

Create an account

Sign up for a new account in our community. It's easy!

Register a new account

Sign in

Already have an account? Sign in here.

Sign In Now
 Share

×
×
  • Create New...